မိသားစုတြင္း ေခါင္းေဆာင္မႈျပဳျခင္း (နားေထာင္ျခင္း လက္ေဆာင္မြန္)
Andy Griffith TV ဇာတ္လမ္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္အႏွစ္သက္ဆံုးဇာတ္လမ္းေတြထဲက ဇာတ္လမ္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ Andy ဆံုးပါးသြားတဲ့အပိုင္းၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ “Andy Griffith ဆီမွာ ကၽြန္ေတာ္ သင္ယူခဲ့ရေသာ အရာ (၇) ခု”ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆာင္းပါး ေရးသားခဲ့ပါေသးတယ္။ Andy ဇာတ္လမ္းထဲက ကၽြန္ေတာ္သင္ယူခဲ့ရတဲ့ အေကာင္းဆံုးေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ “ဘယ္လိုမ်ဳိး နားေထာင္မလဲ” ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ Andy က တကယ္ကို ေလးေလးနက္နက္ နားေထာင္ေပးတတ္တဲ့သူပါ။ Andy က သူ႔သား Opie ဒါမွမဟုတ္ သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြကို သင္ခန္းစာေပးတတ္တဲ့သူေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအစား ေမးခြန္းေတြေမးမယ္၊ ပံုျပင္တိုေလးတစ္ပုဒ္ေျပာျပမယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေျပာတဲ့စကားေတြကို ျပန္နားေထာင္ေပးၿပီး သူဘာသာ အေျဖမွန္ထြက္လာေအာင္ ကူညီေပးတဲ့သူပါ။ ၿပီးေတာ့ သူနားေထာင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ သူက အမွန္တကယ္ကို နားေထာင္ေနေပးတတ္တာပါ။ သူနားေထာင္ခ်ိန္မွာ တီဗီြဖြင့္တာမ်ဳိး၊ စာရိုက္ေနတာမ်ဳိး၊ အီးေမးလ္ စစ္ေနတာမ်ဳိး မလုပ္ပါဘူး။ သူဟာ အဲဒီကေလးေတြရဲ႕ မ်က္လံုးကို ၾကည့္ေနၿပီးေတာ့ ေႏြးေထြးတဲ့အၿပံဳး ႀကိဳဆိုတဲ့အၾကည့္နဲ႔အတူ အျပည့္္အ၀ အာရံုစိုက္ၿပီးေတာ့ နားေထာင္ေပးတာပါ။
“အုိ… ငါ Andy နဲ႔ တူရင္ေကာင္းမွာပဲ။ သူ႔မွာ နားေထာင္ေပးျခင္းလက္ေဆာင္ ဆိုတဲ့ ႀကီးက်ယ္တဲ့ လက္ေဆာင္ ရထားတာပဲ။”
ကၽြန္ေတာ္ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမွ ရမယ့္ လက္ေဆာင္တစ္ခုပါ။ အိမ္မွာ၊ အလုပ္မွာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္လာဖို႔ အမ်ားႀကီး နားေထာင္တတ္ဖို႔လိုမယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္သိပါတယ္။
ဒီအတြက္ တြဲေနက် သူငယ္ခ်င္းလည္းျဖစ္၊ ကၽြန္ေတာ့္ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းရဲ႕ နည္းျပဆရာလည္း ျဖစ္တဲ့ Barry Banther ကို အလြန္ပဲ ေက်းဇူးပဲတင္ရပါတယ္။ “A Leader’s Gift” ဆိုတဲ့ သူရဲ႕ စာအုပ္သစ္တစ္အုပ္ထဲမွာ “ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြဟာ တခ်ဳိ႕လူေတြနဲ႔ စကားေျပာၾကတဲ့အခါ တဘက္လူစကားကို တကယ္ပဲ နားစိုက္ေထာင္ေနတာလား၊ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုဖို႔အတြက္ ေစာင့္ဆိုင္းေနတာလား ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပိး မၾကာခဏဆိုသလို အံ့ၾသစရာ ျဖစ္ရပါတယ္။ လူအနည္းငယ္ေလာက္ကသာ အမွန္တကယ္ နားလည္ဖို႔အတြက္ နားေထာင္ၾကတာပါ။” လို႔ မွ်ေ၀ထားပါတယ္။ ကၽြန္တာ္ဟာ တကယ္ပဲ အျပစ္ရွိသလိုခံစားရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ တျခားလူေတြရဲ႕စကားကို အမွန္တကယ္ပဲ နားေထာင္မေပးႏိုင္တာ ခဏခဏ ပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကိုပဲ ကၽြန္ေတာ္ ေတြးေတာ ေနတတ္တာ။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ေျပာေနတဲ့စကားကို တဘက္လူက တကယ္အမွန္အကန္ နားေထာင္ေနတယ္လို႔ ယံုၾကည္မိတဲ့အခါဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ပိုၿပီး တန္ဖိုးရွိတယ္လို႔ ခံစားမိတဲ့ အခိုက္အတန္႔ကာလေတြ ျဖစ္ပါတယ္။” လို႔ Banther က ဆက္ေျပာထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတ္ာတို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို တန္ဖိုးရွိတယ္လို႔ ခံစားလာရတာနဲ႔အမွ် တဘက္က နားေထာင္ေပးတဲ့လူ အေပၚမွာလည္းပဲ ပိုၿပီး ယံုၾကည္လာပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္မွာ၊ အိမ္မွာ ေခါင္းေဆာင္ၾကရတဲ့အခါ ယံုၾကည္မႈဆိုတာက ေသာ့ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ အိမ္က မိသားစုကို ဦးေဆာင္ဖို႔၊ လုပ္ငန္းခြင္မွာ အဖြဲ႔၀င္ေတြကို ဦးေဆာင္ဖို႔အတြက္ မျဖစ္မေနသင္ယူဖို႔ လိုအပ္တဲ့ နားေထာင္ျခင္းဆိုင္ရာ အရည္အခ်င္း ငါးခုကို Barry က ဆက္ၿပီးေတာ့ မွ်ေ၀ထားပါတယ္။
#အရည္အခ်င္း (၁) - ရပ္လိုက္ပါ။ လႊတ္ခ်လိုက္ပါ။ ၿပီးေတာ့ နားေထာင္ပါ။
တစ္ေယာက္ေယာက္က သင့္ကို စကားေျပာေနတဲ့အခါ “အဲဒီေနရာပဲေနပါ။ ဘယ္မွထြက္မသြားပါနဲ႔။ သင္လုပ္ေနလက္စေတြကို ရပ္လိုက္ပါ။ ဘာပဲလုပ္ေနပါေစ ခ်ထားလိုက္ပါ။ ၿပီးေတာ့ နားစိုက္ေထာင္ပါ။” Barry က အဲ့လိုဆိုပါတယ္။ ဒါဟာတကယ္ကိုပဲ ခက္ခဲတဲ့အထူးကၽြမ္းက်င္မႈတစ္ရပ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ တစ္ပါးသူဆီ “ကၽြႏု္ပ္သင့္ကို တန္ဖိုးထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သင့္ရဲ႕အေတြးေတြကို ကၽြႏု္ပ္ၾကားခ်င္ပါတယ္” လို႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ အေရးႀကီး အခ်က္အလက္တစ္ခု ေပးဖို႔အတြက္ ပထမဆံုး ကၽြမ္းက်င္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
#အရည္အခ်င္း (၂) - ေ၀ဖန္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဆိုင္းငံ့ထားပါ။
ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ မူရင္းစိတ္ထားကေတာ့ တဘက္လူေျပာတာကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္နားေထာင္မယ္။ ၿပီးရင္ တစ္၀က္တစ္ပ်က္ေရာက္ရင္ ၾကားျဖတ္ၿပီးေတာ့ သူဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကို ေျပာျပလိုက္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိးပါ။ အဲဒီအစား ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အေျဖကို သိေနတယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ သူေျပာေနတာအတြက္ ေ၀ဖန္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခဏဆိုင္းငံ့ၿပီး ေျပာခုိင္းၿပီးေတာ့ ၾကင္ၾကင္နာနာနဲ႔ တံု႔ျပန္ေပးသင့္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ နားလည္ဖို႔အတြက္ နားေထာင္သင့္ပါတယ္။
#အရည္အခ်င္း (၃) - နက္နက္နဲနဲ ရွာေဖြပါ။
A Leader’s Gift စာအုပ္ထဲမွာေတာ့ Barry က ဒီလိုေျပာထားပါတယ္။ “ရွားရွားပါးပါး အလုပ္သမား ျဖစ္ျဖစ္ သား/သမီး ဒါမွမဟုတ္ ခင္ပြန္းသည္/ဇနီးသည္ ျဖစ္ျဖစ္ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ သင္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အရာရာတိုင္းကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ပါ။ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနအားျဖင့္ တစ္ျခားလူေတြ ဘာေတြေတြးေနလဲဆိုတာကို ေဖာ္ထုတ္ရမွာ သင့္ရဲ႕တာ၀န္ပါ။
ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္အျဖစ္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ထမ္းေဆာင္ရင္း လူတစ္ေယာက္ ဘာေတြေတြးေနလဲဆိုတာကို နက္နက္နဲနဲ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္သင္ယူခဲ့ရတဲ့ နည္းလမ္းေကာင္းတစ္ခုကေတာ့ “ေဆာ့ခရတၱိပံုစံ ေမးခြန္းေမးနည္း” လို႔ ေခၚတဲ့ “တဘက္လူ အေျချပဳ ေမးခြန္းထုတ္နည္း” ပါ။ ဒီနည္းဟာ အမွန္တရားဆီကို ေရာက္ဖို႔ ေမးခြန္းေတြ အတြဲလိုက္စီကာ ေမးခြန္းထုတ္တာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ သင့္ရဲ႕အႀကံျပဳခ်က္ကိုပဲ မွ်ေ၀မယ့္အစား သင့္ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဘက္၊ သင့္ကေလး၊ သင့္အဖြဲ႕သားကို ေမးခြန္းေတြေမးပါ။ “သင္ဘယ္လို ဆိုလိုသလဲ”၊ “ကၽြန္ေတာ့္ကို ဥပမာ တစ္ခုေလာက္ျပေပးႏိုင္မလား”၊ “ဒါကဘာလို႔ အေရးႀကီးတာလဲ”၊ “ဒါက တို႔အေပၚ ဘယ္လိုသက္ေရာက္ႏို္င္မလဲ”၊ “တို႔ဘာလုပ္သင့္တယ္လို႔ သင္ထင္သလဲ” အဲ့လိုေမးခြန္းေတြကို သင္ ထပ္ကာထပ္ကာ ေမးသြားႏိုင္သြားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ နားေထာင္ေပးလိုက္ပါ။ သင္ သင္ၾကားေပးရမွာထက္ ပိုတဲ့ သင္ယူမႈေတြ ရေကာင္းရႏိုင္ပါတယ္။
#အရည္အခ်င္း (၄) - နားလည္မႈလြဲမွားေနျခင္းကို ရွာေဖြပါ။
တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာတဲ့အခါတိုင္းနီးပါးမွာ နားလည္မႈလဲြတာမ်ဳိး ရွိတတ္ပါတယ္။ ေရရွည္ၿမဲတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္လာဖို႔ဆိုရင္ ဒီလိုကိစၥမ်ဳိးမွာ နားလည္မႈလြဲတယ္လို႔ သေဘာထားၿပီး ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ရပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ လြဲမွားတဲ့ဆက္သြယ္ခ်က္ ရွိမွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ သင္နားေထာင္ေပးၿပီးရင္ေတာ့ “ကၽြန္ေတာ္နားလည္သလိုျပန္ေျပာရရင္ ……… အဲလို ဟုတ္တယ္မလား” လို႔ တဘက္သူေျပာစကားကို ျပန္ထပ္ေၾကာ့ ေပးလိုက္ပါ။
#အရည္အခ်င္း (၅) - အေလးထားေၾကာင္း ျပသပါ။
တစ္ခါတစ္ရံမွာေတာ့ သင့္ကို ကိုယ္ေရးကိုယ္တာကိစၥအတြက္ ရိုးရိုးသားသား၊ ေလးေလးနက္နက္ ရင္ဖြင့္လာမယ့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ တစ္စံုတစ္ေယာက္အတြက္ေတာ့ အမ်ားႀကီး သတၱိေမြးရတဲ့ အခါမ်ဳိး ရွိေနတတ္ပါတယ္။ အလုပ္သမား ၀န္ထမ္းအတြက္လည္း ထိုနည္းတူပါပဲ။ သင့္အေနနဲ႔ ပိုၿပီး ရိုးသားပြင့္လင္းတဲ့ဆက္ဆံေရးကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ခ်ီးမြမ္းေပးလိုက္ပါ။ လူေတြဟာ သူတို႔ကို ခ်ီးမြမ္းတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြဆို ထပ္ကာထပ္ကာ လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္ သေဘာတူသည္ျဖစ္ေစ မတူသည္ျဖစ္ေစ တစ္ျခားသူရဲ႕စကားအတြက္ စိတ္ရင္းနဲ႔ ေက်းဇူးတင္ေပးလိုက္ပါ။ “သင့္ရဲ႕အေတြးေတြကို ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ခုလိုမ်ဳိး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မွ်ေ၀တဲ့အေပၚ ကၽြန္ေတာ္ တကယ္ပဲ အေလးထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေနာက္ကိုလည္း ခုလိုမ်ဳိး ထပ္ၿပီး လုပ္ႏိုင္ဦးမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။” အဲ့လိုမ်ဳိးစကားကေန သင္တို႔ရဲ႕ ေရရွည္ဆက္ဆံေရးကို တည္ေဆာက္သြားၿပီး သင့္ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈကို ျပသႏို္င္ပါတယ္။
ေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ရွိဖို႔လိုအပ္တဲ့ တျခားနားေထာင္ျခင္းဆိုင္ရာ ပညာရပ္ေတြ ရွိဦးမယ္လို႔ သင္ထင္ပါသလား။ ရွိတယ္ဆိုရင္ Comment မွာ ေရးၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေစ မွ်ေ၀ေပးခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။
(Andy Griffith Show ဆိုတာကေတာ့ အေမရိကန္ ဟာသဇာတ္လမ္းတြဲျဖစ္ၿပီး ၁၉၆၀ ေအာက္တိုဘာ (၃) ရက္ေန႔ကေန ၁၉၆၈ ဧပရယ္ (၁) ရက္ေန႔ထိ CBS ရုပ္သံလိုင္းမွာ ျပသခဲ့တဲ့ ဇာတ္လမ္းတဲြျဖစ္ပါတယ္။ နာရီ၀က္စာ အပိုင္းေပါင္း (၂၄၉) ပိုင္းပါ၀င္ၿပီး IMDb rating 8.3 ရတဲ့ ဇာတ္လမ္းျဖစ္ပါတယ္။)
Crd by @soeaung
photo by google image