[ENG]
One of the most unique cities not only in Iran, but also in the whole world is Shushtar. In the middle of the desert of one of the driest countries there is a real city of water. About one hundred thousand people currently live in Shushtar, and its history makes it one of the oldest cities in the entire Middle East. According to tradition, Shushtar was founded by the legendary Persian king Hushang. After building the city, the ruler compared it to the neighboring very wealthy city of Shush, and named the new city "Shushtar", which meant "more beautiful than Shush".
In ancient times, Shushtar was a small city located on an island in the Karun River and served as the summer capital of Persia. As the city expanded, a moat was built with numerous bridges constituting the main gates to the city. At that time, a dam was also built to dam up the water and a network of underground canals called Ghanatas, which connected the river with private reservoirs, houses of wealthier residents and buildings of key importance to the city. This irrigation system provided water for domestic use as well as for storing water in case of war and siege of the city. Traces of these ghanats can still be found in some houses, and their outlets into the river create a truly fabulous city landscape.
There are historians who have put forward a bold theory that the Caesar Band-e Kaisar dam is an arch bridge built by the Romans and that Roman soldiers captured during the war were used to build it. The theory is that when the Sassanian Shah Shapur I defeated the Roman Emperor Valerian, he ordered captured Roman soldiers to build a large bridge and a dam stretching over 500 meters. Located deep in Persian territory, the structure, which used typical Roman construction techniques, became the easternmost Roman bridge.
The city has always been the main center of textile production in the region. A whole range of various textile products were produced here, such as brocade, silk, cotton and even carpets. The large amount of water in the vicinity of the city also led to the development of agriculture, mainly fruit growing. The local pomegranates, perfect pears and plump figs have been praised in Persian songs for thousands of years.
The city's rank fell only with the completion of the Trans-Persian railway, which unfortunately bypassed Shushtar and reached nearby Ahvaz. Since then, Shushtar's commercial and industrial position has declined significantly.
The Shushtar Historic Hydraulic System has been inscribed on the UNESCO World Heritage List since June 26, 2009, and at that time it was the tenth Iranian site to be included on this list. [PL]
Jednym z najbardziej niepowtarzalnych miast nie tylko w Iranie, ale także i na całym świecie jest Shushtar. Pośrodku pustyni jednego z najsuchszych krajów znajduje się prawdziwe miasto wody. W Shushtar mieszka obecnie mniej więcej sto tysięcy ludzi, a jego historia plasuje go na pozycji jednego z najstarszych miast na całym bliskim wschodzie. Zgodnie z tradycją Szusztar został założony przez legendarnego perskiego króla Hushanga. Po zbudowaniu miasta władca porównał go do sąsiedniego bardzo bogatego miasta Shush, i nowe miasto nazwał „Shushtar” co oznaczało „piękniejsza niż Shush”.
W dawnych czasach Shushtar było małym miastem położonym na wyspie na rzece Karun i pełniło funkcję letniej stolicy Persji. Wraz z rozbudową miasta zbudowano fosę na której znajdowały się liczne mosty stanowiące główne bramy do miasta. Wówczas zbudowano również zaporę spiętrzająca wodę oraz sieć podziemnych kanałów zwanych Ghanatami, które łączyły rzekę z prywatnymi zbiornikami domów bogatszych mieszkańców i kluczowych dla miasta budynków. Ten system nawadniania dostarczał wodę do użytku domowego, a także do magazynowania wody na wypadek wojny i oblężenia miasta. Ślady tych ghanatów wciąż można znaleźć w niektórych domach, a ich wyloty do rzeki stwarzają prawdziwie bajeczny krajobraz miasta.
Są historycy, który wysnuli odważną teorię , że tama Cezara Band-e Kaisar jest zbudowanym przez Rzymian mostem łukowym, a do jej budowy wykorzystano rzymskich żołnierzy pojmanych podczas wony. Teoria zakłada, że kiedy Sassanian Shah Shapur I pokonał rzymskiego cesarza Waleriana, rozkazał pojmanym rzymskim żołnierzom zbudować duży most i tamę rozciągającą się na ponad 500 metrów. Położona głęboko na terytorium perskim konstrukcja, w której zastosowano typowe rzymskie techniki budowlane, stała się najbardziej wysuniętym na wschód rzymskim mostem.
Miasto zawsze było głównym ośrodkiem produkcji tekstyliów w regionie. Produkowana była tutaj cała gama najróżniejszych wyrobów tekstylnych takich jak brokat, jedwab, bawełna a nawet anmat do produkcji dywanów. Duża ilość wody w okolicy miasta sprawiła, że rozwinęło się tam również rolnictwo, a głownie sadownictwo. Tamtejsze granaty, doskonałe gruszki i dorodne figi są wychwalane w pieśniach perskich od tysięcy lat.
Ranga miasta upadła dopiero wraz z ukończeniem kolei transperskiej, która niestety ominęła Shushtar i zawitała do położonego w pobliżu Ahwazu. Od tego czasu pozycja handlowa i przemysłowa Shushtaru znacząco spadła.
Historyczny System Hydrauliczn Shushtar, od 26 czerwca 2009 jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i wówczas był to dziesiąty Irański obiekt który znalazł się na tej liście.
