| There is a poem that remains beautiful in whatever language one chooses to read it and is closely associated with mountaineering. It is, of course, "Excelsior" by Longfellow. | Estas poemo kiu restas bela en kiu ajn lingvo oni decidas ĝin legi kaj estas intime ligita kun montgrimpo. Temas, kompreneble, pri "Excelsior" de Longfellow. |
| "Excelsior," a poem published in 1841, is a Latin word meaning "ever upward." It serves as the refrain and central theme of the poem, encapsulating a young man's relentless quest to reach the heights of a mountain, both literally and metaphorically. The poem's structure is that of a ballad, simple yet rhythmic, with an AABB rhyme scheme that lends it a musical quality. | "Excelsior," poemo publikigita en 1841, estas latina vorto signifanta "ĉiam supren." Ĝi funkcias kiel la refreno kaj centra temo de la poemo, kapsuligante la senĉesan serĉadon de juna viro atingi la altecojn de monto, laŭvorte kaj figure. La strukturo de la poemo estas tiu de balado, simpla tamen ritma, kun rima skemo AABB kiu donas al ĝi muzikan kvaliton. |
| Here it is both in English and in Esperanto with images created by artificial intelligence. | Jen ĝi estas kaj en la angla kaj en Esperanto kun bildoj kreitaj de artefarita inteligenteco. |
 |
| The shades of night were falling fast, As through an Alpine village passed A youth, who bore, 'mid snow and ice, A banner with the strange device, Excelsior! | La nokto rapide la ombrojn delasis, Dum alpan vilaĝon junulo trapasis; Li portis sur vojo la neĝa, glacia, Standardon, kun stranga devizo ĉi-tia: Excelsior! |
 |
| His brow was sad; his eye beneath, Flashed like a falchion from its sheath, And like a silver clarion rung The accents of that unknown tongue, Excelsior! | La frunto -- malgaja, kaj lia okulo -- Jen glavo en suno, flamanta per brulo; Kaj sonis kiele trumpeto arĝenta, La vort' nekonata tra nokto silenta: Excelsior! |
 |
| In happy homes he saw the light Of household fires gleam warm and bright; Above, the spectral glaciers shone, And from his lips escaped a groan, Excelsior! | Li vidis: en hejmoj feliĉaj, jen ĉarme Bruladis la fajro, lamante kaj varme; En supr' glaciaroj fantome sin tiris; El lipoj junulaj ekĝemo eliris: Excelsior! |
 |
| "Try not the Pass!" the old man said; "Dark lowers the tempest overhead, The roaring torrent is deep and wide!" And loud that clarion voice replied, Excelsior! | "Ne provu la pason!" avertis hom' griza; "En supro minacas ventego surpriza; Profunda torento fortrenas per ondo!" Sed laŭte eksonis la klara respondo: Excelsior! |
 |
| "Oh stay," the maiden said, "and rest Thy weary head upon this breast! " A tear stood in his bright blue eye, But still he answered, with a sigh, Excelsior! | "Ekhaltu!" lin vokis knabino, "de l' laco, Sur tiu ĉi brusto ripozu en paco!" La larmoj ekbrilis en blua okulo, Kaj tamen kun ĝemo rediris junulo: Excelsior! |
 |
| "Beware the pine-tree's withered branch! Beware the awful avalanche!" This was the peasant's last Good-night, A voice replied, far up the height, Excelsior! | "Vin gardu je l' pina branĉet' sekigita! Kaj antaŭ terura lavango subita!" Lin laste por nokto salutis kampulo; Kaj voĉo respondis el monta nebulo: Excelsior! |
 |
| At break of day, as heavenward The pious monks of Saint Bernard Uttered the oft-repeated prayer, A voice cried through the startled air, Excelsior! | Kun sia ĉielen levita standardo La piaj monaĥoj de Sankta Bernardo En frua mateno la preĝojn murmuris, Kaj krio skuanta aeron trakuris: Excelsior! |
 |
| A traveller, by the faithful hound, Half-buried in the snow was found, Still grasping in his hand of ice That banner with the strange device, Excelsior! | Migranto, duone en neĝo fosita, De l' hundo fidela li estis trovita; Li tenis ankoraŭ en mano glacia Standardon kun stranga devizo ĉi-tia: Excelsior! |
 |
| There in the twilight cold and gray, Lifeless, but beautiful, he lay, And from the sky, serene and far, A voice fell like a falling star, Excelsior! | Kaj en duonlumo, la griza, malvarma, Li kuŝis senviva, sed bela kaj ĉarma, Kaj de malproksime, el klara ĉielo, Defalis la voĉo, simile al stelo: Excelsior! |
| The End | Fino |
| March 4th, 2024: beware of avalanches in the Alps | La 4-an de marto, 2024: atentu pri lavangoj en la Alpoj. |
