Yaratıcı Yazarlık Notları - Giriş
Dünkü yazımda yaratıcılık yazarlık konusuna genel bir giriş yapmıştım. Bugün öykü/roman fikirlerini nereden bulabileceğimiz hakkında öneriler sunmak istiyorum. Son yıllarda sadece bilimkurgu yazıyorum ve bana öyle geliyor ki bilimkurguda fikirler ana akım edebiyata göre daha önemli. Yıllar içinde biriktirdiğim öykü fikirlerini artık tükettiğim için fikir bulmak benim için bugünlerde önemli bir gündem konusu haline geldi.
Konuyla ilgili aklıma gelen ilk tavsiye heyecan duyulan konular üzerine yazmak. Derin psikolojik, felsefi, sosyal meselelerle ilgili olmayabilirsiniz, hatta böyle olmaması başlangıç için daha bile iyidir diye düşünüyorum. Yine de her bireyin heyecan duyduğu konular olsa gerektir. Heyecan meselesi özellikle uzun öykü ya da romanda daha önemli hale geliyor. Konu sizi heyecanlandırmıyorsa işin sonunu getirmek daha güç oluyor.
Duygulardan yola çıkmak bence önemli bir nokta. Olumlu ya da olumsuz anlamda duygusal izler bırakmış olaylardan güzel öykü konuları çıkabiliyor. Okurlar duygusal temeli olan öyküleri daha inandırıcı buluyorlar. Hatta benim gibi ağırlıklı olarak birinci tekil şahıs kipinde yazıyorsanız öykünün yaşanmış olduğunu bile düşünebiliyorlar.
Birkaç öykümü doğrudan başkalarının anlattıkları hikayelere dayandırmıştım. Dolayısıyla insanların anlattıkları hikayelere kulak kabartmak iyi bir yöntem olabilir. Dostoyevski meyhaneye gidip öykülerini anlatmaları için insanlara içki ısmarlarmış. Dostlarınıza, arkadaşlarınıza doğrudan "aklında bir hikaye var mı?" diye de sorabilirsiniz.
Aşk, ölüm, iyi-kötü mücadelesi, aldatma, intikam, hayatta kalma, cesaret/kahramanlık, birey-toplum çatışması, savaş gibi temel edebiyat temalarından yararlanılabilir. Ayrıca Google amca vasıtasıyla internetten çok sayıda öykü fikri bulmak mümkün. Dolayısıyla araştırma yapmak da işin önemli bir parçası. Bilimkurgu fikirleri bulmak için teknolojik gelişmeleri takip ediyorum. Ana akım edebiyatta buna karşılık gelen şey toplumsal trendleri, gazeteleri, dergileri, sosyal medyayı takip etmek olabilir.
Bir kısım fikirler başka kitapları okurken doğabiliyor. Güneşin altında hakkında yazılmamış bir konu olmadığı için öykü fikirlerinin mutlaka özgün olması gerekmediğini düşünüyorum.
İlgisiz bir anda akla gelen bir fikir kısa bir süre içinde uçup gidebiliyor, bu nedenle not almak önemli. Ne de olsa cep telefonlarını 7/24 yanımızda taşıyoruz, bin türlü diğer işin yanı sıra not almak için de kullanılabilirler. Rüyalar yazarlar için önemli ilham kaynaklarından biri. Kolay unutuldukları için uyanır uyanmaz not almak gerekiyor.
Yürüyüş fikir bulmak için en ideal etkinlik. Yürürken nedense zihin daha yaratıcı oluyor.
Bir müzik parçasından, bir resimden ilham almak mümkün, sanat eserleri yaratıcılığı tetikleyici etki yapıyor.
Bazı fikirler düşünürken değil, oturup yazarken ortaya çıkıyor. Günlük tutmak bu yüzden üslubu geliştirmenin yanı sıra fikir bulmada da yardımcı olabilir.
Toplumumuzda hoş karşılanan bir davranış değil ama cafeler gibi halka açık yerlerde insanların konuştuklarına kulak vermek gerçekçi diyaloglar yazmaya yardımcı olduğu gibi öykü/roman fikri bulmaya da hizmet edebilir.
Yayınlanan ilk romanım Ogox 'Bilgisayarlar insanlardan akıllı hale gelirse ne gibi siyasi problemler doğar' sorusuna verilmiş bir cevaptı. İkinci romanım Aşk Algoritması'nda ise 'İnsanların ruh eşlerini, ideal partnerlerini bulmasını sağlayan bir bir yazılım olsaydı ne gibi sonuçlar ortaya çıkardı' sorusunun yanıtını aramıştım. Dolayısıyla belirli bir olay gerçekleşirse sonuçları ne olur türünden sorular sormak yaratıcılığımızı harekete geçirebilir.
Bazen oturup yazmaya başlayınca başlangıçta güzel gibi görünen fikirlerin o kadar da güzel olmadığı ortaya çıkıyor. Bazen de yazarken bir öykünün içinden başka bir öykünün tohumları çıkabiliyor. Bu nedenle "yazar bulduğu her fırsatta yazan kişidir" mottosuna bağlı kalmak gerekiyor.
En önemli gördüğüm maddeyi en sona sakladım: Fikirleri birleştirmek. Geçen yıl bir ara birden çok öykü fikrini birleştirerek yazdığım öykülerin daha etkili olduğunu fark ettim. Genellikle iki fikri birleştiriyorum, nadiren de olsa üç fikri biraraya getirdiğim de oluyor. Birbirine uyan fikirlerin çevresinde bir dünya oluşturmak sanki daha kolay oluyor. Hele de bu fikirler kişisel bir anıyla, izlenimle bağdaşıyorsa temeli oluşturmuş oluyorsunuz.
Fikir bulmak konusunda aklıma gelenler bu kadar. Okuduğunuz için teşekkürler.
Görsel Kaynağı: https://unsplash.com/photos/82TpEld0_e4