ျမန္မာျပည္အႏွံ႔အျပားမွာ႐ွိတဲ့ Steemit members မ်ားအားလံုးပဲ့ မဂၤလာပါ ခင္ဗ်ား........။အရင္ပတ္တုန္းကေတာ့ steemit က သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို ထား၀ယ္ၿမိဳ႕အေၾကာင္းေျပာျပခ်င္လို႕ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ တနသၤာရီတိုင္း အမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႉျပတိုက္သို႕ သြားေရာက္ေလ့လာၿပီး အခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပၿပီးၿပီ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား...။အေၾကာင္းအရာေတြက ႐ွည္လြန္းလို႕ လိုအပ္သည္ထင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကိုသာ ေကာက္ႏုတ္ထားေသာေၾကာင့္ နားလည္ခြင့္လႊတ္ေပးၾကပါဦးလို႕လဲ ႀကိဳတင္
ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္ ခင္ဗ်ား.....
ထား၀ယ္ဆိုတာ သီးျခားနယ္ေျမတစ္ခုျဖစ္တယ္။
ပထ၀ီအေနအထားအရ ထား၀ယ္ဆိုတာ လူမ်ိဳးကိုလည္းေကာင္း၊ရည္
ၫႊန္းေခၚဆိုေသာ အမည္ျဖစ္တယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ထားသယ္ေဒသဆိုသည္မွာ ထား၀ယ္ခ႐ိုင္ကို ဆိုလိုသည္။ထား၀ယ္ခ႐ိုင္သည္ တနသၤာရီတိုင္း ေဒသ
ျကီးအတြင္း တည္႐ွိသည္။ထား၀ယ္ခ႐ိုင္သည္ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ေပါင္း
(၅၄၀၇.၀၉)မိုင္က်ယ္ၿပီး အေ႐ွ႕ဘက္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ အေနာက္ဘက္တြင္
ဘဂၤလားပင္လယ္၊ ေျမာက္ဘက္တြင္ မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္၊ ေတာင္ဘက္တြင္ ၿမိတ္ခ႐ိုင္တို႕က ၀န္းရံထားသည္။
ထား၀ယ္ခ႐ိုင္ကို ထား၀ယ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္၊ သရက္ေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္၊
ေလာင္းလံုးၿမိဳ႕နယ္ ႏွင့္ ေမတၱာၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ၊ကလိန္ေအာင္ၿမိဳ႕နယ္တို႕ျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားပါသည္။ မိုင္ ၁၂၀ ေက်ာ္႐ွိေသာ ထား၀ယ္ျမစ္တည္႐ွိၿပီး ယင္းျမစ္၀ွမ္းေဒသတြင္ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုၾကပါသည္။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ထား၀ယ္ခ႐ိုင္ ျပန္တမ္းအရ ထား၀ယ္ခ႐ိုင္အတြင္း လူဦးေရ ၈သိန္းခန္႕ေနထိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ အေစာဆံုးထား၀ယ္ေဒသ အပိုင္းအျခားကို ဇမၺဴဒီပ
ဥေဆာင္က်မ္း(၂၊ ၂၊ ၁၆၃၈)အရ အေ႐ွ႕ကိုလားေသာ္ တနသၤာရီျမစ္ ၊ ေတာင္ကိုလားေသာ္ တနသၤာရီေျမႏွင့္ေက်ာခိုင္း (ျပည္ျခားေက်းရြာ)အေနာက္ကို လားေသာ္ ႐ွင္သူငယ္ေမာ္ ေမာင္းမကန္အေနာက္ပင္လယ္ ၊ေျမာက္ကိုလားေသာ္ ငွက္႐ိုးေတာ (မလြဲေတာင္) ဟူ၍ေဖာ္ျပထားသည္။
၁။ အေလာင္းစည္သူမင္းလက္ထက္ ျပည္ေထာင္ ၂၀ ႐ွိသည့္အနက္ စစ္
သည္အင္အား ၂သိန္းျပဳရသည့္တိုင္းျပည္အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊
၂။ မွန္နန္းရာဇ၀င္ဟံသာ၀တီ ဆင္ျဖဴ႐ွင္လက္ထက္ ျပည္ႀကီး ၅၀ စားရင္း
တြင္ ဒါး၀ယ္ဟူ၍လည္ေကာင္း၊
၃။ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၁၁၃၀)ခု ခရစ္ႏွစ္ ၁၇၃၈ ခုႏွစ္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္
ဆင္ျဖဴ႐ွင္မင္းေရးထိုးခဲ့ေသာ ပုဂံေရႊစည္းခံု ထီးေတာ္တင္ ေက်ာက္စာပါ
ျပည္ႀကီး ၁၈ျပည္တြင္ ထား၀ယ္ျပည္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ စသည္ျဖင့္
တိုင္းႀကီးျပည္ႀကီးအျဖစ္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
ထား၀ယ္တိုင္းရင္သားမ်ားသည္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမႉအတြက္
ကုန္သြယ္ ၊လယ္လုပ္ ၊ယာခုတ္ ၊ဥယ်ာဥ္စိုက္ျခင္း ၊ငွက္သိုက္ ၊ဆီအုန္း၊
သီဟိုဠ္ေစ့၊ရာဘာ၊ႀကိမ္၊ေရလုပ္ငန္းႏွင့္၊သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ တိဗက္ဗမာအုပ္စုမွ ျမန္မာလူမ်ိဳးအုပ္စု၀င္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႕ႏွင့္ ကိုးကြယ္ ယဥ္ေက်းမႉဓေလ့ ၀တ္စားဆင္ယင္မႉတို႕တြင္ တူညီၾကသည္။ေ႐ွးဗမာဟန္ကို ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကသည္။
အာဒိကပၸက်မ္း တြင္
''သက္ႏွင့္ရခိုင္ ၊နိႉင္းၿပိဳင္ေတာင္သူ
ပ်ဴကမ္းယံေယာ ၊ထား၀ယ္ေႏွာက
မ်ိဳးသတၱ'' ဟုေဖာ္ျပထားသည္။
ေလာကဟိတရာသီက်မ္းတြင္
လူမ်ိဳး ၁၀၁ မ်ိဳးစားရင္းအရ ျမန္မာ ၇ မ်ိဳးကို
(၁) ျမန္မာ (၂) ပ်ဴ (၃) ကမ္းယံ (၄)ေယာ (၅) ရခိုင္ (၆)ေတာင္သူ
(၇) ထား၀ယ္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုစာတမ္း(ဒုတိယပိုင္း)ျမန္မာ ၇မ်ိဳးစားရင္း
၅ မ်ိဳးကြဲသည္။
၁။ မံု႕ေရြးဆရာေတာ္အမမံု႕ေရြးဆရာေတာ္အမွတ္အသား(၁)ျဗဟၼာသတ္
(၂) ရခိုင္(၃)ထား၀ယ္(၄)ေျပာ့(၅)ေတာင္သူ(၆)ျမံဳသက္(၇)ကမ္းယံ
၂။ ေဘးေရႊေတာင္၀န္မင္းႀကီး မဟာမင္းထင္ရာဇာအမွတ္အသားတြင္(၁)
ျဗဟၼာသတ္(၂)ရခိုင္(၃)ထား၀ယ္(၄)ေျပာ့(၅)ေတာင္သူ(၆)ျပဴသက္(၇)
ကမ္းယံ
၃။ ေဘးငစဥ့္ကူး ေထာင္အင္းစား အသံုးစာေရး မဟာမင္းလွသခၤယာ
အမွတ္အသားတြင္ (၁)ျမန္မာႀကီး(ရခိုင္)(၂)ျမန္မာငယ္(ပ်ဴ)(၃)ထား
၀ယ္(၄)ပရယ္(၅)ေတာင္သူ(၆)ျပံဳးသက္(၇)ကမ္းယံ
၄။ ႏိုင္ငံျခား၀န္ေထာက္မင္းအမွတ္အသားတြင္ (၁)ျမန္မာ(၂)ရခိုင္(၃)ထား
၀ယ္(၄)ျမံဳ(၅)ေတာင္သူ(၆)ျပဴ(၇)ကမ္းယံ
၅။ ဇမၺဴတံဆိပ္ႏွင့္ စြယ္စံုေက်ာ္ထင္ရဲ႕အေျဖအရ (၁)ျမန္မာ(၂)ရ
ခိုင္(၃)ထား၀ယ္(၄)ထရသ္(၅)ေတာင္သူ(၆)ေျပာ့(၇)ကမ္းယံဟု ေဖာ္ျပ
ထားသည္။
ကရင္ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ၁၈ႀကိမ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႕ ၁၉၆၅ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေန႕အခမ္းအနား လမ္းၫႊန္စာအုပ္တြင္
တိုင္းရင္းသား ၆၉ မ်ိဳးစားရင္းကို ၃၇ ဗမာ/ထား၀ယ္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
၁၉၉၈ခုႏွစ္ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနအဆိုအရ ျမန္မာ ၉ မ်ိဳးတြင္ ထား၀ယ္ ပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားသား ပညာ႐ွင္( ေဒါက္တာအဲလီဇဘတ္မိုး ၊လန္ဒန္တကၠသိုလ္)ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားပညာ႐ွင္ သုေတသီမ်ား၏ ေလ့လာေတြ႕႐ွိခ်က္မ်ားအရ ထား၀ယ္ေဒသ(ထား၀ယ္ခ႐ိုင္)အတြင္းတြင္ ေက်ာက္ေခတ္သစ္၊ ပ်ဴေခတ္ ၊ ပုဂံေခတ္မွစတင္ကာ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ သမိုင္းဦးမွ ယေန႕တိုင္ေအာင္ လူေနထိုင္ေသာေဒသ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထား၀ယ္လူမ်ိဳးမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႉ ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ား ႐ွိသည္။ ကိုယ္ပိုင္နကၡတ္တာ ၊ တာရာ႐ွိခဲ့သည္။ ထား၀ယ္ေဒသ ႐ိုးရာအကမ်ားမွာ (၁)ရမ္းအက(၂)ဒိန္း(ယိန္း)အကႏွင့္ အိုးစည္အကဆိုၿပီး ႐ွိခဲ့သည္။ ယခုအခါ ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါးျဖစ္ေန
ေသာ ထား၀ယ္႐ိုးရာ ယမ္းအကကို ထား၀ယ္ေက်းလက္ေဒသ အခ်ိဳ႕တြင္
နတ္ပြဲမ်ားတြင္သာ ေတြ႕႐ွိႏိုင္သည္။
ထား၀ယ္႐ိုးရာ ေရအိုးရြက္အကကို ျပည္ေထာင္စုေန႕ အခမ္းအနားမ်ားႏွင့္ သၾကၤန္ကာလမ်ားတြင္ ကျပေလ့႐ွိသည္။ ထား၀ယ္႐ိုးရာေတးမ်ားကို ျမန္မာလို ဒိန္းဟုဆိုသည္။ ထား၀ယ္တိုင္းရင္းသားမ်ားက ဒီးခ်င္းဟုေခၚပါသည္။ အေျခခံပညာေက်ာင္းသံုးစာအုပ္မ်ားတြင္ ထား၀ယ္ေတး၊ ေက်းလက္႐ိုးရာေတး၊ ထား၀ယ္ဒိန္းသံဟု ေဖာ္ျပသည္
ယင္းဒီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ တြဲဖက္တီးခတ္ရေသာ မိေခ်ာင္းေစာင္း၊ တံေယာမ်ား
လည္း ႐ွိသည္။ ေ႐ွးမင္းမ်ားလက္ထက္တြင္ ထား၀ယ္ေတး၊ ထား၀ယ္အကဟူ၍ေဖာ္ျပၾကသည္။ ထား၀ယ္တိုင္းရင္းသားမ်ားေျပာဆိုေနၾကေသာ ထား
၀ယ္စကားကို ေဒသိယစကားအျဖစ္ ပညာ႐ွင္မ်ားက သတ္မွတ္ၾကသည္။
ထိုေဒသိယစကားတြင္ ေပါရာဏ၊ ျမန္မာ ၊႐ွမ္း၊ မြန္စကားမ်ား ေရာစပ္လွ်က္႐ွိသည္။ သို႕ရာတြင္ မည္သည့္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္မွ် မဆက္စပ္ေသာ ထား၀ယ္စကားစစ္စစ္ စကားလံုးမ်ားလည္း ေတြ႕ရသည္။ ထို႕ျပင္ ထား၀ယ္ေဒသအတြင္း ေ႐ွးက်သည့္ နတ္ကိုးကြယ္မႉ၊ ေမြးဓေလ့၊ ေသဓေလ့၊ မဂၤလာေဆာင္ ဓေလ့မ်ား ျပဳမႉေနဆဲျဖစ္သည္။ ထား၀ယ္ေဒသအတြင္း ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ား ၊ လူမႉေရးပြဲေတာ္မ်ား၊ ႐ိုးရာဓေလ့ပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပေလ့႐ွိသည္။
ထို႕ေၾကာင္ျ ထား၀ယ္သားတို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနထိုင္ ႐ွင္သန္ခဲ့သည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ကိုယ္ပိုင္နယ္ေျမ ၊ ကိုယ္ပိုင္ေဒသ၊ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႉ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ား႐ွိသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သို႕ျဖစ္ပါ၍ ထား၀ယ္ေဒသ (ထား၀ယ္ခ႐ိုင္) အတြင္းေနထိုင္ၾကေသာ ထား၀ယ္မ်ားသည္ ေဒသခံတိုင္းရင္းငါးမ်ား (သို႕) ဌာေနတိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ကဲ....ေတာ္ေတာ္လဲစံုၿပီ စာလဲ႐ွည္ေနၿပီဆိုေတာ့ ထား၀ယ္ၿမိဳ႔အေၾကာင္း
ဒီမွာပဲ့ရပ္နားခြင့္ျပဳပါဦးလို႕...။
ေနာက္အပတ္ေတြမွာ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ တန္ခိုးႀကီးေ႐ွးေဟာင္းဘုရားမ်ား
အေၾကာင္းႏွင့္ လွပတဲ့ ကမ္းေျခေတြအေၾကာင္း တစ္လွည့္စီမ႐ိုးရေအာင္
တင္ျပေပးဦးမွာမို႕ ဆက္လက္ၿပီး အားေပးၾကပါဦးလို႕.....။
စာေရးဆရာမဟုတ္သည့္အတြက္ အေရးအသားညံ့ဖ်င္းမႉမ်ားအတြက္
အႏူးအၫြတ္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္ ခင္ဗ်ား....။
refer : Tanintharyi Cultural Museum Dawei
Photographer-Aung Htet Kyaw
Aung Htet Kyaw @aunghtetkyaw
MSC-197
Myanmar steemit lover