သမိုင္း အလိမ္မခံရေအာင္ ဒါေလးေတြ သ္ိထားဖို႔ ေစတနာအရင္းခံၿပီးတင္ျပရ ျခင္းပါ။
အဖ်က္မခံရခင္ copy ယူပါ share ပါ save ထားပါ ။
ျမန္မာသတၲ ။ မြန္ ေလးဝ ။ရွမ္းကသံုးဆယ္ ။ ေျခာက္ဆယ္ကုလား ။ လူမ်ိဳး တစ္ရာ့ တစ္ပါး သေကၤတ ေဆာင္ပုဒ္ကဗ်ာ အရ ကုလားလူမ်ိဳး (၆၀) ဆိုတာ သိရွိနိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ယင္းလူမ်ိဳး (၆၀) ဆိုသည္မွာ
၁။ ကလယ္ ၂။ ပသီ ၃။ ဘုရင္ခ်ီ ၄။ေဇာ္ဂီ ၅။မာလီ ၆။ေဘာ္ရီ ၇။ ဟိႏၷဴ ၈။ ေရဆူ ၉။ ေသာကုတ္ ၁၀။ လဟုတ္ ၁၁။ေဒါရား ၁၂။ပုဏၰား ၁၃။ ပသွ်ဴး ၁၄။ခႏၲီ ၁၅။တပသီ ၁၆။ဟာရီ ၁၇။ေဝသာခ ၁၈။ပဋိစၥယာ ၁၉။ဥစၥယာ ၂၀။စႏၵ ၂၁။စင္ႀကံ ၂၂။သုတၲံ ၂၃။ဗ်ာပါ ၂၄။ မိစၦာ ၂၅။ဆကဲ ၂၆။ဦးျဗဲ ၂၇။အိပ္ကပ္ ၂၈။ကလပ္ ၂၉။ ေဒါဏ ၃၀။မစၦ ၃၁။ေဒါလာ ၃၂။ဒါရက ၃၃။ဒါရက ၃၄။ပႏၴ ၃၅။ေျခခ်ဳပ္ ၃၆။ဟိႏၵဳတ္ ၃၇။လဘဲ ၃၈။သင္းတြဲ ၃၉။သတံု ၄၀။ယံု ၄၁။ေသာယ ၄၂။ေဒါရဏ ၄၃။ေလႏၲိက ၄၄။ေတာဘ ၄၅။ပလဝါ ၄၆။ေမာလိပ္ ၄၇။ကာလီ ၄၈။ႀကမ္းတန္ ၄၉။ဇဟုတန္ ၅၀။သုတံ ၅၁။ကလံ ၅၂။ေတာဘ ၅၃။ပ႑ိတ္ ၅၄။တိတ္က ၅၅။ေရဆ ၅၆။ဖုသ ၅၇။ဘဂၤါလီ ၅၈။ဗာရာဏသီ
၅၉။သိန္းခို ၆၀။ အဂၤလိပ္တို႔ ျဖစ္ႀကသည္ ။
အထက္ပါ ကုလားမ်ိဳး (၆၀) ရွိေသာ္လဲ ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာႀကေသာ ကုလားလူမ်ိဳးမ်ားကို
၁။ ေမာလိပ္ ကုလား
၂။ပသီ ကုလား
၃။ ဟိႏၷဴ ကုလား
၄ ။ ဒံုး (ဟိႏၷဴပြား)ကုလား
၅ ။ဟာရီ ကုလား
၆။ သခၤ်ီ ကုလား
၇။ဘဂၤါလီ ကုလား ဟူ၍ အသံုးအနႈန္းမ်ားျဖင့္ ခြဲျခားထာသည္။ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားသည္ ထိုကုလားမ်ားကို အမ်ိဳးအစါးခြဲကာ ခိုင္းေစ အသံုးျပဳခဲ႔ေႀကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္ ။
"ကမန္ နွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ" ဆိုေသာ အမည္ကို ကုလားမ်ိဳး (၆၀)တြင္ မေတြ႕ရသလို ရခိုင္ရာဇဝင္ေတြ၌လဲ မည္သည့္ေခတ္ အခ်ိန္ခါကမ်ွ ယင္းနာမည္မ်ိဳး မရွိခဲ႔ဖူးေခ်။
အဆိုပါ ကုလားမ်ိဳး (၆၀)အနက္ အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္ႀကေသာ လူမ်ိဳးမ်ားကို မုသလမံ ေဝါဟာရမွ မူဆလမံ ျဖစ္လာသည္ ။ ထိုမွတစ္ဆင့္ မူဆလင္ ဟူေသာ ေဝါဟာရသို႔ ေျပာင္းလဲလာခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္ ။
အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာ မုသလမံ (မူဆလင္) ကုလာမ်ားသည္ ထိုေခတ္ ထိုအခ်ိန္ခါကပဲ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာေႀကာင္း ထင္ရွားလွေပသည္ ။ ေနာက္ျပီး အခိုင္းအေစ ကြ်န္အျဖစ္ အသံုးျပဳေႀကာင္းလဲ ထင္ရွားလွေပသည္ ။
ဓညဝတီ အေရးေတာ္ပံုက်မ္း ။ အပိုဒ္ ၁၄ ။စါ ၂၅ တြင္
" မုသလမံ ကုလားတို႔မွာ အေကာက္အဆိုးမ်ားသည္ အမိန္႔ေတာ္ရွိ၍ ကုလားဌာန လူေပါင္းငါးရာ အနက္ တစ္ရာကို တန္ဆာသိမ္း၍ မိန္းမစိုး ေမာလိပ္အစို႔ တို႔မွာ ျဖည္ေတာ္မူသည္။ 
ေလးရာ ကုလားတို႔မွာ စီရီေရခပ္အစို႔ တို႔မွာ ျဖည့္ေတာ္မူသည္ " ဟူ၍ ေတြ႔ရသလို
အပိုဒ္ ၂၃ စါ ၄၄ တြင္လည္း
" မုသလမံ ကုလားတို႔အမ်ိဳး ေမ်ာက္နွင့္တူသည္ သင္တို႔ကို ယံုေသာသူသည္ ေျမလံုးနွင့္ ဖက္ရြက္ မိတ္ေဆြျပဳႀကသည့္ပမာ နွစ္ဦးနွစ္ဖက္ ပ်က္ေခ်သည္ အမိန္႔ေတာ္ရွိ၍ တန္ဆာသိမ္းျပီး မိန္းမစိုး ေမာလိပ္ အစို႔မွာ ျဖည့္ေတာ္မူေလသည္" ဟူ၍ ေတြ႕ရွိရေပသည္ ။ 
အစၥလမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာ ကုလားမ်ားကို ထိုေခတ္အခါကပဲ ရခိုင္မ်ားမွ မ်က္နွာသာ မေပးခဲ႔ေပ ဘာသာလဲဆိုး လူလဲဆိုးသမို႔ ကြ်န္အျဖစ္နဲ႔သာ အသံုးျပဳေလသည္ ။
ထိုကုလားမ်ားကို
အသံုးျပဳပံုမ်ားကို ေဖၚျပေပးပါမည္။
#ေမာလိပ္ကုလား
ထိုကုလားမ်ားကို ေဂြးဥ သင္းကြတ္ထားျပီး နန္းတြင္းသူေတြနွင့္ မိဖုရားမ်ားကို ေစါင့္ေရွာက္ေပးႀကရ၏ ။
#သခၤ်ီကုလား
ဘုရင့္တပ္မေတာ္သံုး ဓါး လွံ ေလး မ်ွား ဒိုင္း လႊား ကာ စသည္မ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေပးရ၏။
#ဟာရီကုလား
နန္းတြင္း ျမိဳ႕တြင္း ရွိေနေသာ မိလႅာစေသာ အညစ္အေက်းမ်ားနွင့္ အမႈိက္သရိုက္မ်ားကို ရွင္းေပးရသည္။
#ပသီကုလား
ထိုးကုလားမ်ား ကိုေတာ့ ဆိုးသြမ္းမႈလြန္ကဲလို႔ နန္းတြင္ ဝင္လွ်င္ ျမိဳ႕ရြာေတြသြားလာလ်ွင္ စစ္ေဆးခံရ၏။
#ဘဂၤလီကုလား
သ်ွာသ်ွဴဂ်ာ က်ဆံုးျပီးေနာက္ ေနရပ္ဌာေန မျပန္ပဲ ေသာင္တင္က်န္ေနခဲ႔ျပီး ရခိုင္လူမ်ိဳးနဲ႔ မတည့္ဆံုးကုလား ။
#ဟိႏၵဴကုလား(ဒံုးကုလား)
ထိုကုလားမ်ားကို ဘရင့္ ကြ်န္တြင္ ထားရွိျခင္း နဲပါး၏ ။ ရန္မူတဲ႔ စိတ္ ရန္လိုတဲ႔စိတ္ နဲပါးျပီး လူမ်ိဳးတိုင္းနဲ႔ တည့္ေအာင္ေနတတ္သည္။
သို႔ေပမယ့္ ထိုကုလားမ်ားသည္ ရခိုင္ဘုရင္ ဆီမွာ အခြန္ေဆာင္ရ၏ ။ ဗုဒၶဘာသာထဲသို႔လဲ ကူးေျပာင္းဝင္ေရာက္ႀကသည္ ။
ထိုကုလား လူမ်ိဳးမ်ား အမူအက်င့္ဆိုမ်ားကို ေကာင္းေကာင္း သိေနပါလ်ွက္နဲ႔ ယခု ေခတ္ေရာက္ေသာ အခါမွ ကမန္ လို႔ လိမ္လိုက္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ လိမ္လိုက္နဲ႔ လိမ္ခ်င္တိုင္း လိမ္ေနေတာ့သည္ ။
ယင္းသို႔ မ်ိဳးရိုးဗီဇ မူပ်က္ေနသူမ်ားနွင့္ ရခိုင္တို႔ ဆက္စပ္ ပတ္သက္ခဲ႔မႈကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး
ရခိုင္ရာဇဝင္၌ ေလးလက္နက္ကိုေခၚေသာ ကမန္ ဟူေသာ အမည္နာမကို လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ အမည္ အေနျဖင့္ ဖန္တီးကာ ေတာင္းဆိုေနႀကျခင္းျဖစ္သည္ ။
ရခိုင္ရာဇဝင္က်မ္းတို႔၌ ေဖၚျပပါရွိေသာ အေထာက္အထားမ်ားကို ႀကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အစၥလမ္ဘာသာ သက္ဝင္ယံုႀကည္သူ မုသလမံ(မူဆလင္) ကုလား တို႔မွာ အမ်ိဳးအမည္ ခြဲျခားထားေသာ္လဲ အမူအက်င့္ေတြဟာ အတူတူပဲဆိုတာ ေလ့လာ ေတြ႕ရွိရသည္ ။
ရိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံခြင့္မရသျဖင့္ ကမန္ အမည္ခံခ်င္ေသာ ကုလားမ်ားကို ႀကည့္၍ သိနိုင္သည္ ။ ကုလားတို႔ရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တိုင္းရင္းသား အေယာင္ ေဆာင္ျပီးလွ်င္ လူမ်ိဳးေရာကာ ဗုဒၶဘာသာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရန္နွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ ထြန္းကားရန္သာ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္သည္ ။
ကမန္ ေလးတပ္တြင္ ကုလားမ်ား ကြ်န္အျဖစ္ အမႈေတာ္ထမ္းခဲ႔သည္ကို အခြင့္ေကာင္း ယူ၍ လူမ်ိဳးအမည္ျဖစ္ေလဟန္ ပံုမွားရိုက္ကာ ကမန္လူမ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ သမိုင္းလိမ္ခဲ႔၏ ။ အစိုးရကလဲ သမိုင္းမေလ့လာ မစူးစမ္းပဲ တိုင္ရင္းသား ျဖစ္ခြင့္ေပးခ့ဲႀကတယ္ ။ ထို႔ေႀကာင့္ ကုလားလူမ်ိဳး တိုင္းရင္းသားျဖစ္တယ္ဆိုျပီး စစ္တေကာင္းသားမ်ားလဲ တလိမ့္လိမ့္ဝင္လာျပီး
ကမန္လိုလို ဘဂၤလီ လိုလိုနဲ႔ ေရာေကာ ေသာေကာ ရႈပ္ေထြးေပြလိမ္ ေနရျခင္းျဖစ္သည္ ။
ယခုအခါ ကုလားရဲ႕မူအက်င့္တိုင္း ရိုဟင္ဂ်ာ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ေတာင္းေနေလျပီ ။ သည္ကိစၥကို သမိုင္း မေလ့လာပဲ ေပါ့ေပါ့ေတြးရင္ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဳးအတြက္ အရမ္း အႏၲရာယ္ မ်ားပါတယ္ ။@oolay