Be willing to make decisions. That's the most important quality in a good leader.
George S. Patton

Gotowość do podejmowania decyzji – tym właśnie, według jednego z najlepszych generałów czasu II Wojny Światowej, cechuje się dobry lider. Jak jednak to podejmować decyzje? Czy liderowi potrzeba do tego jakiejś duchowości? W niniejszym rozważaniu postaram się wykazać że istnieje coś takiego jak duchowość lidera, różniąca się od duchowości w rozumieniu ogólnym, a także wskażę środki którymi lider może pracować.

Sztab Naczelny Sensu Istnienia

Aby móc opisać, jak wygląda duchowość lidera, będziemy musieli zadać sobie najpierw kilka pytań i przedstawić na nie odpowiedzi. Dopiero one doprowadzą nas do uświadomienia faktu że istnieje coś takiego jak duchowość lidera, zrozumienia czym ona jest, oraz (oby) zauważenia że już gdzieś w naszym życiu występuje.

Zacznijmy jednak od zrozumienia i uwspólnienia pojęć. Otaczająca nas rzeczywistość, dostępna dla nas m.in. przez poznanie zmysłowe i intelektualne, posiada pewne prawdy ogólne nią kierujące, mechanizmy działania tejże rzeczywistości. Obszar relacji nas, poszczególnych osób, do tych prawd, nazywam duchowością; należą do niej w szczególności sens, cel, wartości nadrzędne czy zasady którymi rzeczywistość się kieruje (i my, chcąc żyć zgodnie z rzeczywistością).

Duchowość opisuje więc wyższy poziom rzeczywistości niż materia, jednocześnie odbija swoje istnienie w świecie materialnym. Do aspektu duchowości należy z jednej strony forma przyjęcia – czyli poznawania i poszukiwania sensu, celu, wartości, ale także forma twórcza – czyli podejmowania decyzji, dokonywania wyborów etycznych.

Jakie więc jest miejsce duchowości w człowieku? Prosta odpowiedź brzmi: centralne. Duchowość, rozumiana jako poznawanie podstawowych prawd o świecie oraz podejmowanie decyzji etycznych, stanowi najbardziej wewnętrzną sferę człowieczeństwa . Jest ona przez to na wyciągnięcie ręki, gdyż jest w nas, wymaga jednak od nas pewnego minimalnego wysiłku by odsiać bodźce zewnętrzne i wewnętrzne.

Generalskie szlify

Kim jest więc lider? Fakt działania zbiorowego sprawia, że ludzie potrzebują pewnej koordynacji i przewodzenia aby wspólnie osiągać cele. Lider będzie więc osobą która tą grupą będzie przewodził i będzie miał możliwości przewodzenia tą grupą zgodnie z rzeczywistością. Dlatego też za lidera nie będziemy uznawać kierownika narzuconego, o ile nie uzyskuje on aprobaty członków zespołu. W różnych formach organizacji społecznej zdarza się, że w wyniku zewnętrznej presji dana osoba otrzymuje upoważnienie do pełnienia roli kierowniczej, jednak w wypadku zaniku tej presji, osoba taka nie będzie zdolna przewodzić grupie – takie sytuacje nie są częścią niniejszego rozważania. Za lidera uznajemy więc osobę, która jest w stanie samodzielnie zorganizować grupę i jej przewodzić. Przywództwo w tym rozumieniu będzie więc procesem, a nie stałym, danym zjawiskiem. Będzie się ono także charakteryzować zgodnością z rzeczywistością oraz chęcią realizacji zasad rozpoznawanych jako podstawowe dla rzeczywistości.

Głębia strategiczna

Skoro więc wiemy już, o czym rozmawiamy, zastanówmy się, jakie są relacje których lider może być częścią. Spróbujmy wejść w perspektywę takiego lidera (lub przyszłego lidera). Przede wszystkim, przestrzeń naszych interakcji będzie zawierać dwa główne obszary: wewnętrzny, czyli relacji nas jako lidera wobec samego siebie, oraz zewnętrzny, czyli relacji nas jako lidera wobec innych osób.

Kierunek natarcia

Jeżeli tą przestrzeń będziemy interpretować w perspektywie duchowości, musi nasunąć nam się pytanie: jaką lider ma tutaj rolę? Wróćmy więc do podstawowych założeń tego rozważania. Jako lider organizujemy grupę i jej przewodzimy. Skoro przewodzimy, to znaczy że musimy podejmować decyzje. Decyzje, które będą wymagały namysłu etycznego – czyli zastanowienia się, czy to co robi grupa jest dobre, czy może działanie powoduje zło. Wchodzimy więc dokładnie w obszar duchowości – podejmujemy wolne decyzje, wartościujemy. Jako lider kreujemy cel i sens istnienia nas jako grupy, ale i tworzących ją osób, czy też decydujemy czy, jako grupa, będziemy działać (lub nie) zgodnie z prawdami ogólnymi kierującymi rzeczywistością.

Duchowość lidera jest więc kluczowa do kierowania daną zbiorowością. Brak świadomej pracy w tym obszarze będzie prowadził do działań instynktowych, przez co bardziej podatnych na chaos i niespójność.