Je hebt als kunstenaar vast gehoord over digitale cryptokunst, NFT's en blockchains. Misschien ben je nieuwsgierig geworden en wil je zelf ook aan de slag. Neem dan 10 minuten de tijd en lees deze blog; dan weet je hoe je dat kunt aanpakken...
De blockchain en met name Ethereum-blockchain biedt voor kunstenaars nieuwe mogelijkheden om hun beeldend (maar ook ander!) werk digitaal en met behoud van commerciële eigendoms- en auteursrechten te publiceren en te verkopen.
TIP: Er komen in dit blog veel nieuwe termen en woorden langs - bekijk alvast de crypto-woordenlijst.
De functie van de blockchain
De blockchain is een zeer betrouwbaar openbaar register, waarin informatie over (bijvoorbeeld) kunstwerken kan worden opgeslagen en beheerd. Het gaat om informatie over:
- De oorspronkelijke maker (auteur) van een kunstwerk en de publicatiedatum
- Het (digitale) kunstwerk zelf (of een verwijzing - link - ernaar) en de beschrijving van het betreffende kunstwerk
- De gehele eigendoms- en verkoopgeschiedenis na de oorspronkelijke publicatie door de auteur
Het belang hiervan is dat de authenticatie (de “echtheid”) en de autorisatie (het eigendomsrecht) van digitale kunstwerken onafhankelijk en betrouwbaar wordt vastgelegd. In de praktijk betekent het dat een kunstwerk door verzamelaars en handelaren met vertrouwen gekocht en verkocht kan worden, omdat afkomst (provenance) en echtheid zijn gegarandeerd.
Voor kunstenaars zijn vooral de commerciële mogelijkheden vooruitgang: wereldwijd tentoonstellen en verkopen van werk (tegen lagere commissie dan een lokale galerie) en vooral ook het recht op royalties (percentage van de verkoopprijs) voor toekomstige verkopen.
En natuurlijk biedt de blockchain een grote mate van continuïteit: werken op de blockchain blijven ook na het overlijden van een kunstenaar beschikbaar en verhandelbaar.
Een op de blockchain gepubliceerd kunstwerk wordt een “Non Fungible Token” of kortweg NFT genoemd. Een NFT is als een speciaal en uniek certificaat of licentie voor het betreffende kunstwerk.
Mijn persoonlijke ervaring
Dit blog is vooral gebaseerd op mijn eigen ervaringen. In mei 2020 zette ik mijn eerste stappen en in dat jaar verkocht ik ook mijn eerste digitale werken via Makersplace.com . Het is voor mij niet alleen een commerciële drijfveer en overmatige nieuwsgierigheid. Ik vind het ook leuk vanwege de (online) contacten met andere artiesten, verzamelaars en crypto-pioniers.
In 2021 ben breder gaan kijken en heb ik mij ook geregistreerd bij andere websites, waarin Opensea, Rarible en NFT Showroom. Het is voor mij niet alleen een leuke ontdekkingstocht, maar ik heb ook besloten mij exclusief op digitale crypto kunst te gaan richten.
Of het ook iets voor jou is, zul je zelf moeten ontdekken - de onderstaande stappen helpen je om veilig en goed aan de slag te gaan.
Hoe wordt je zelf cryptokunstenaar?
Door de volgende stappen te doorlopen, plaats je jezelf als crypt-kunstenaar op de blockchain:
- Voorbereidingen voor het werken met de Ethereum blockchain
- Voorbereidingen van je digitale werken
- Registratie bij een marktplaats, lid worden van de gemeenschap
- Publiceren van je eerste kunstwerk
Hoewel de stappen op zich niet ingewikkeld zijn, kan het in het begin moeilijk zijn om alle nieuwe crypto-termen te begrijpen (zie ook mijn blog met een verklarende Web 3.0 woordenlijst.
Ook vergen sommige stappen - met name registratie en verificatie bij een marktplaats - enige doorlooptijd (denk aan dagen, soms zelfs enkele weken!!). Je hebt ondertussen dus ruim de tijd om nog wat nieuwe digitale werken te maken!
1- Voorbereiding voor de blockchain
Voor het Web 3.0 heb je een wallet nodig. Een wallet fungeert als portemonnee voor crypto-valuta, als opslag voor NFT’s, maar tevens als “sleutelhanger” (account/wachtwoord) voor de blockchain. Er zijn heel verschillende wallets beschikbaar; de meest gangbare en voldoende veilige zijn:
- Installeer een wallet app
- Metamask (browser extensie, Mobile app)
- My Ethernet Wallet (MEW) - website, mobiele app
- Brave-browser met ingebouwde wallet of Coinbase wallet zijn alternatieven
- Maak een adres aan voor je eigen NFT’s
- Dit adres wordt je “handtekening” voor je kunstwerken/NFT’s op de blockchain
- Maak eventueel aparte adressen aan voor crypto-valuta of een eigen collectie NFT’s (die je koopt van andere kunstenaars)
- Schaf een hoeveelheid cryptovaluta aan, nodig voor het betalen van transacties op de blockchain
- Via de aanbevolen methode van je wallet
- Via een andere exchange of aanbieder
Wanneer te zijner tijd het aantal kunstwerken (NFT’s) van jezelf of in je verzameling erg groot wordt, of je beschikt over veel crypto-valuta, overweeg dan 1 of meer hardware wallets aan te schaffen. Bekende merken zijn Trezor en Ledger. Om te beginnen heb je deze niet echt nodig, al blijft het de meest veilige methode van opslaan van je crypto’s!
NB: Als je nog geen veilig wachtwoorden-programma (keychain) gebruikt, begin daar dan NU mee. Zet je wachtwoorden (keys) in ieder geval niet in een Tekstdocument of iets dergelijks op je harde schijf!
2- Voorbereiding kunstwerk of -collectie
Een goede voorbereiding voorafgaande aan het "minten" en publiceren van een kunstwerk is belangrijk. Wanneer het kunstwerk eenmaal op de blockchain staat, kan het niet meer aangepast worden. Dat geldt ook voor de titel en de beschrijving van het werk!
Checklist:
- Een afbeeldingsbestand, in het juiste format (meestal PNG en JPG of MP4 en GIF voor animaties) en met een hoge resolutie (veel pixels).
- Een beschrijving van het werk, waarbij je ingaat op:
- Inspiratie & verhaal achter het werk
- Serie of project waartoe het werk behoort
- Gebruikte techniek en materialen
- Tags of categorisering, zoals "portrait", "abstract" etc.
- Van belang voor de vindbaarheid door verzamelaars; kijk naar voorbeelden op Twitter en de marktplaats van jou keuze
- Promotiemateriaal voor social media:
- Vierkante versie in lagere resolutie (ca. 1200px)
- Filmpje (GIF) van alle ontwikkelingsstappen
- Blog (artikel) over een werk of een serie werken
3- Kiezen van en registreren/verificatie bij een marktplaats
Er zijn tientallen marktplaatsen, waar je cryptokunst kunt maken ("minten"), verkopen en kopen. Ik noem hier de meest relevante websites, waar je als beginnende cryptokunstenaar aan de slag kunt.
De meestgebruikte blockchain voor cryptokunst is Ethereum. Maar behalve Ethereum kun je ook NFTs minten op:
De alternatieve blockchains hebben vaak het voordeel, dat ze sneller werken èn minder verwerkingskosten (in cryptojargon vaak "gas" genoemd) in rekening brengen. Ook de energiekosten kunnen verschillend zijn, maar die worden in principe via de verwerkingskosten verrekend.
In deze handleiding beperken we ons grotendeels tot de op dit moment meest gangbare blockchain Ethereum.
Er zijn grote verschillen tussen de marktplaatsen en het is dus van belang om een keuze te maken die bij jouw (kunst)werken passen. Let hierbij vooral op:
- Sommige zijn gespecialiseerd in (beeldende) kunst, maar er zijn ook marktplaatsen die avatars, monstercards, spelkaarten etc. etc. verkopen
- Registratie op een marktplaats als verzamelaar is meestal zonder obstakels mogelijk; houdt rekening met verificatie op basis van je twitter account, of website bijvoorbeeld
- Registratie als artist (kunstenaar), zodat je werken kunt verkopen, is meestal lastiger. Sommige marktplaatsen werken met ballotage (Makersplace) of een persoonlijke uitnodiging (bijv. Foundation).
- Zeker als artiest/kunstenaar krijg je te maken met verificatie: een controle om te kijken of je inderdaad bent, wie je zegt te zijn. Soms moet je hiervoor een foto/kopie van je ID opsturen, soms wordt ook gekeken of je werkelijk de eigenaar van je Twitter account (en je website) bent.
- Marktplaatsen hebben verschillende “contracten” met verschillende royalties en verkoopmogelijkheden en vragen ook een verschillend percentage aan commissie (voor de marktplaats)
- Vaste prijs, veiling, vrije biedingen zijn maar een kleine greep uit de verkoopmogelijkheden
- Royalties van 10-15% voor de kunstenaar, bij wederverkopen van werken
- Percentage aan commissie (voor de marktplaats), bijv. 15% bij eerste verkoop en 2,5% bij wederverkopen
- Behalve het percentage commissie kan ook de gas-fee verschillen, omdat deze afhankelijk is van de contractvorm.
- Werken die op Ethereum blockchain worden geplaatst ("gemint") komen vaak ook tevoorschijn op andere, meer algemene marktplaatsen, zoals bijvoorbeeld Opensea. Rarible geeft ook werken van Makersplace weer (maar andersom niet).
Overzicht marktplaatsen
Een online marktplaats is niet alleen een website, maar ook een groep van mensen ("community") die kunst maken, verkopen, bekijken en verzamelen. Het is leuk en commercieel ook van belang om deel te nemen aan deze communities. Meestal gebeurt dat via Twitter en het chatprogramma Discord.
- Meer informatie over de vele marktplaatsen vind je bijvoorbeeld op https://decrypt.co/80595/best-nft-marketplaces
Registratie en verificatie
Registreer je bij een paar marktplaatsen, die bij je passen. Kies een persoonlijke en onderscheidende merknaam (gebruikersnaam), "avatar" en "banner", die je op alle marktplaatsen en bij voorkeur ook op je sociale media gebruikt. Dat komt de herkenbaarheid zeker ten goede. Er zijn inmiddels duizenden kunstenaars en het is voor verzamelaars dus best onoverzichtelijk!!
Schrijf een "bio" en stel jezelf voor. Kijk daarbij naar voorbeelden van andere kunstenaars. Er is niet 1 goede methode, maar ook hier geldt: onderscheidend zijn helpt!
Start de verificatie van je account, of vraag die aan via de bij de marktplaats aangegeven weg (meestal een formulier en/f Discord). Wees geduldig - het proces kan dagen of weken in beslag nemen!
4- Publiceren van een kunstwerk
Als je de drie voorgaande stappen succesvol hebt gezet, ben je klaar om je eerste werken te "minten" (op de blockchain te plaatsen) en te publiceren (beschikbaar te maken voor kopers)!
Je gaat hierbij naar de gekozen marktplaats en doorloopt de procedure voor minting. Meestal bestaat die uit de stappen
- Uploaden van bestand (soms apart ook een paar kleinere bestanden ("thumbnails"), die worden weergegeven in de gallery)
- Toevoegen van titel en beschrijving
- Keuze van de grootte van de editie (1 enkel exemplaar of meerdere)
- Accorderen van transactie op de blockchain (met behulp van je wallet)
- Publiceren van het werk (nadat de transactie is voltooid)
Een paar aandachtspunten:
- Je betaalt “gas” voor transacties op de blockchain. Dat kan gaan om minten, verkopen, verzenden of “verbranden”. De gasprijs verschilt per marktplaats, maar hangt ook af van de drukte op de blockchain. De prijs kan dus erg variëren op verschillende momenten van de dag en week.
- Het moment van publiceren vergt ook enige planning, in samenhang met posts op je blog en je sociale media. Houdt hierbij bijvoorbeeld ook rekening met tijdsverschillen; wanneer het hier dag is, ligt de rest van de wereld te slapen...
- De online marketing van je werk is een vak apart. Kijk goed naar hoe anderen het doen! En hou deze blog in de gaten voor een vervolg!
Verkopen vergt tijd en geduld, zeker wanneer je net begint en nog niet veel volgers hebt. Heel soms krijg je direct een bod, maar meestal duurt het paar weken of zelfs maanden. En sommige werken zijn wellicht niet verkoopbaar; die kun je dan beter verwijderen en het op een andere marktplaats nog eens proberen!
Succes en veel plezier!
PS: ik vind het leuk om te horen, of het je is gelukt om aan de slag te gaan. Plaats hieronder je reactie en...
Volg mij hier op HIVE en op Twitter!
Verder lezen
Meer enthousiaste of kritische blogs over cryptokunstenaars en cryptokunst: