[ENG]
In Krakow, sometimes all you have to do is turn onto a side street to find a place full of history. This is exactly the case with St. Nicholas Church on Kopernika Street – one of the oldest churches in the city, and one of those that has most beautifully survived the test of time.
This church owes its origins to the Benedictines from Tyniec, who built a chapel here in the 12th century for the residents of the Wesoła suburb. Already in the 13th century, after the tragic Tatar invasion that devastated Krakow, the church was rebuilt and raised to the rank of a parish. Since 1324, St. Nicholas Church has become the spiritual centre of this part of the city.
The first building was Romanesque – stone, massive, with semicircular arches and small windows. However, later reconstructions, especially in the 15th century, gave it a decidedly Gothic character. The church we see today is mainly the result of late Gothic reconstruction: brick walls, pointed windows and cross-ribbed vaults, which can be admired inside. Interestingly, during the Baroque renovations in the 17th century, a large part of the Gothic structure was preserved, and only decorative elements and altars were added.
The greatest treasures of the church hidden inside are primarily the main altar with a Baroque painting of St. Nicholas, Bishop of Myra, depicted with three golden balls - a symbol of help for poor maidens. He is accompanied by richly carved figures of saints of the Eastern Church: Basil the Great, Gregory of Nazianzus, John Chrysostom and Athanasius.
One of the most valuable monuments is a Gothic pentaptych from around 1480, depicting the Coronation of the Virgin Mary - a masterpiece of medieval art, full of delicacy and symbolism. The pentaptych originally stood in the main altar, and today it is displayed in a special place to emphasize its significance.
The church also houses an early Renaissance painting of the Madonna with Saints Adalbert and Stanislaus – a work created at the turn of the 15th and 16th centuries, when Kraków was experiencing the golden age of art and science.
The lantern of the dead, standing in the former church cemetery, is also worthy of special attention. It is a tall, stone column with holes for light, which in the Middle Ages showed the way for night pilgrims and the sick to the hospital for the poor, operating at the church. It is one of the few such preserved devices in Poland.
During the renovation at the beginning of the 20th century, an additional side nave was added to the south, creating the current basilica layout – three naves separated by rows of pillars. Thanks to this, the church gained spaciousness without losing its Gothic spirit.
Address:
ul. Kopernika 9
31-034 Kraków
Website:
https://parafiamikolaj-krakow.pl/
Masses on Sundays and celebrations:
6:30, 8:00, 9:30, 13:00, 15:00 i 19:00
[PL]
W Krakowie czasem wystarczy skręcić w boczną ulicę, by trafić na miejsce pełne historii. Tak właśnie jest z kościołem św. Mikołaja przy ulicy Kopernika – jednym z najstarszych kościołów miasta, a zarazem jednym z tych, które najpiękniej przetrwały próbę czasu.
Świątynia ta swoje początki zawdzięcza benedyktynom z Tyńca, którzy w XII wieku zbudowali tu kaplicę dla mieszkańców przedmieścia Wesoła. Już w XIII wieku, po tragicznym najazdzie tatarskim, który spustoszył Kraków, odbudowano kościół i podniesiono go do rangi parafialnej. Od 1324 roku kościół św. Mikołaja stał się duchowym centrum tej części miasta.
Pierwszy budynek był romański – kamienny, masywny, z półkolistymi łukami i małymi oknami. Jednak późniejsze przebudowy, zwłaszcza w XV wieku, nadały mu zdecydowanie gotycki charakter. Kościół, jaki widzimy dziś, to głównie efekt późnogotyckiej przebudowy: ceglane mury, ostrołukowe okna i sklepienia krzyżowo-żebrowe, które można podziwiać wewnątrz. Co ciekawe, w trakcie barokowych remontów w XVII wieku zachowano dużą część gotyckiej konstrukcji, a dodano jedynie elementy dekoracyjne i ołtarze.
Największe skarby kościoła kryjące się w środku to przede wszystkim główny ołtarz z barokowym obrazem św. Mikołaja, biskupa z Miry, przedstawionego z trzema złotymi kulami – symbolem pomocy dla ubogich panien. Towarzyszą mu bogato rzeźbione postacie świętych kościoła wschodniego: Bazylego Wielkiego, Grzegorza z Nazjanzu, Jana Chryzostoma i Atanazego.
Jednym z najcenniejszych zabytków jest gotycki pentaptyk z około 1480 roku, przedstawiający Koronację Matki Bożej – arcydzieło sztuki średniowiecznej, pełne delikatności i symboliki. Pentaptyk pierwotnie stał w głównym ołtarzu, a dziś jest eksponowany w specjalnym miejscu, by podkreślić jego znaczenie.
W kościele znajduje się także wczesnorenesansowy obraz Madonny ze świętymi Wojciechem i Stanisławem – dzieło powstałe na przełomie XV i XVI wieku, kiedy Kraków przeżywał złoty wiek sztuki i nauki.
Na szczególną uwagę zasługuje też latarnia umarłych, stojąca na dawnym cmentarzu przykościelnym. To wysoka, kamienna kolumna z otworami na światło, która w średniowieczu wskazywała drogę nocnym pielgrzymom i chorym do szpitala dla ubogich, działającego przy kościele. Jest to jedno z niewielu takich zachowanych urządzeń w Polsce.
W trakcie renowacji na początku XX wieku dobudowano dodatkową nawę boczną od południa, tworząc obecny układ bazylikowy – trzy nawy oddzielone rzędami filarów. Dzięki temu kościół zyskał przestronność, nie tracąc przy tym swojego gotyckiego ducha.
Adres:
ul. Kopernika 9
31-034 Kraków
Strona internetowa parafii:
https://parafiamikolaj-krakow.pl/
Msze Święte w niedziele i święta
6:30, 8:00, 9:30, 13:00, 15:00 i 19:00
