[PL] Pomaganie
Jaki jest problem z pomaganiem, który obserwuję? Zdarza się to nawet wśród rodziny i przyjaciół – a może właśnie tam najczęściej.
Czasami zmagam się z jakimś tematem. Teraz mam dobrą okazję, by o tym opowiedzieć, bo właśnie się przeprowadzamy. Rodzina i przyjaciele to widzą i chcą pomóc. Na przykład zauważają, że się pakujemy, i proponują swoją pomoc: oferują kartony, chcą przenieść rzeczy, spakować za nas część rzeczy.
I tu powstaje punkt zapalny – bo z tym akurat świetnie sobie radzimy z żoną. Natomiast są inne przestrzenie, które z powodu przeprowadzki są zaniedbane. Na przykład: nie mamy czasu, by zerwać śliwki z naszego sadu i zrobić z nich dżem.
Sam zauważam u siebie, że często chcę pomóc komuś w tym, z czym się zmaga – ale nie pytam, czy ta osoba w ogóle tego potrzebuje. Czasem chcę pomóc, bo widzę, że coś, co mnie wydaje się proste, dla kogoś innego jest trudnością. Ale zapominam, że zmagania są częścią procesu wzrastania. Dlatego myślę, że warto nie tylko pytać: "czy pomóc?", ale: "w czym konkretnie pomóc?" Bo w naszym przypadku, podczas przeprowadzki, nie potrzebujemy pomocy przy pakowaniu (bo potem nie będziemy wiedzieć, gdzie co jest 😄), tylko przy obowiązkach, których nie da się teraz ogarnąć właśnie przez przeprowadzkę.
I jeszcze jedna myśl z mojego doświadczenia: często ktoś zaczyna pomagać, ale nie w sposób, w jaki ja tej pomocy potrzebuję. Trzymając się przykładu śliwek: potrzebuję, żeby ktoś je zerwał z drzewa, a nie pozbierał z ziemi. Dla mnie to naprawdę ma znaczenie (niech już zostanie tajemnicą jakie 😉). Jeśli więc ktoś pozbiera je z ziemi – to nie jest dla mnie pomoc. I może nastąpić tutaj sytuacja konfliktowa i pomagająca osoba może poczuć się urażona, że nie doceniłem jej pomocy, ale przecież, prosiłem o co innego, więc czy faktycznie ta osoba mi pomogła, czy ma słuszne pretensje?
Musimy być gotowi na to, że jeśli oferujemy komuś pomoc, możemy zostać poproszeni o zrobienie czegoś, co nie do końca nam się spodoba. Bo jeśli chcemy pomóc tylko w taki sposób, jaki nam odpowiada, to tak naprawdę nie pomagamy tej osobie – tylko sobie, żeby poczuć się lepiej.
Bo jeśli zapytamy: „Czy mogę jakoś pomóc?”, to odpowiedź najczęściej będzie dość precyzyjna – i może zupełnie nie pokrywać się z tym, co sami mieliśmy na myśli. Czy zgadłbyś, że w czasie przeprowadzki najbardziej potrzebuję pomocy... przy zrywaniu śliwek w sadzie?
Pomaganie to wyzwanie!
Jeśli chcesz pomóc – najpierw zapytaj, czy ta pomoc jest w ogóle potrzebna. A jeśli tak, to w czym i jak najlepiej ją okazać. Osoby, które rzeczywiście potrzebują pomocy, zazwyczaj dobrze wiedzą, co jest do zrobienia.
Dziś wiele osób z Ukrainy przebywa w Polsce z powodu wojny i potrzebuje wsparcia. Okazji do pomagania jest dużo. Ale nie raz słyszałem, jak Polacy pomagający mówili potem z żalem, że „Ukraińcy nie docenili ich pomocy”. Halo! Jeśli ktoś potrzebuje jedzenia, a ty dajesz mu ubrania – to nic dziwnego, że nie będzie wdzięczny. Bo to nie była jego potrzeba. Nie możemy narzucać ludziom formy pomocy, ignorując ich potrzeby.
Postawa „jestem gotów nieść pomoc” nie oznacza, że wchodzisz w czyjeś życie i robisz to, co uważasz za dobre. Oznacza, że pytasz: "Jak mogę pomóc?", "Co konkretnie jest do zrobienia?", "W jaki sposób mogę to zrobić?".
To jest prawdziwa pomoc.
A czy Wy mieliście kiedyś podobne doświadczenia?
[ENG] Helping
What’s the problem with helping, as I see it? It often shows up among family and friends – maybe even most often there.
Sometimes I’m struggling with something. Right now is a good example, because we’re in the middle of moving. Family and friends see this and want to help. They see us packing and offer their support – bringing boxes, helping us move things, offering to pack our stuff.
Here comes the tricky part: we’re actually handling the packing just fine, my wife and I. But there are other areas being neglected because of the move. For instance, we haven’t had time to pick plums from our orchard and make jam.
I've noticed this in myself too – I want to help someone when I see them struggling. But I often forget to ask whether they actually need help in that area. Sometimes I offer help just because I see someone wrestling with something that, to me, feels easy. But I forget that struggle is often necessary for growth. That’s why I think it's not just worth asking “Do you need help?”, but also “What kind of help do you need?”
In our moving case, we didn’t need help packing (because later we won’t know where anything is 😄), but we did need help with other tasks we couldn’t get to because of the move.
Another thought from my own experience: people often jump in to help – but not in the way that’s actually helpful. Sticking with the plum example: I need someone to pick them from the tree, not to gather them from the ground. That really matters to me (why exactly isn’t important right now). If someone picks them off the ground – that’s not helpful. A conflict situation may arise here and the person helping may feel offended that I did not appreciate their help, but after all, I asked for something else, so did this person actually help me, or are they right to be offended?
We need to be ready that, when we offer help, we might be asked to do something that’s not quite comfortable for us. Because if we’re only willing to help in a way we like – then we’re not really helping the other person. We’re helping ourselves feel better.
If we ask: “Can I help in some way?” – the answer might be surprisingly specific, and it might not match what we had in mind. Would you have guessed I’d need help picking plums during a move?
Helping is a challenge!
If you want to help – first ask whether help is needed at all. And if it is, ask what kind of help and how exactly to offer it. People who really need help usually know very well what needs to be done.
These days, many Ukrainians are in Poland because of the war and need various kinds of support. There are plenty of opportunities to help. But I’ve also heard Poles complain that Ukrainians “didn’t appreciate” their help. Well, hold on a second! If someone needs food and you give them clothes – of course they won’t be happy. That wasn’t their need. We can’t force our way of helping onto others while ignoring what they truly need.
Saying “I’m ready to help” doesn’t mean barging into someone’s life and doing what you think is helpful. It means asking: “How can I help?”, “What exactly needs to be done?”, “What’s the best way I can do this?”
That’s real help.
Have you ever found yourself in a similar situation?