سرخجه (rubella) که در انگلیسی به آن سرخک آلمانی (German measles) یا سرخک سه روزه نیز گفته می‌شود، یک بیماری ویروسی است که به صورت بثورات جلدی ظاهر می‌شود. البته باید دانست که بیماری سرخجه با بیماری سرخک متفاوت است. گرچه هر دو بیماری از نظر برخی از خصوصیات مشابه یکدیگر هستند و به عبارت دیگر هر دو با بروز دانه‌های قرمزرنگ بر روی سطح پوست مشخص می‌شوند، ولی ویروس ایجاد کننده‌ی آنها متفاوت است، و بیماری سرخجه از نظر سرایت و شدت هرگز در حد بیماری سرخک نیست.
خوش‌بختانه، امروزه واکسن اوریون-سرخک-سرخجه یا MMR در ایران به تمام کودکان در دو نوبت تزریق می‌شود، و این واکسن تا حد بالایی برای پیش‌گیری از ابتلا به بیماری سرخجه مؤثر است.
Rubella virus. Image credit: internisto
علایم و نشانه‌های بیماری سرخجه تقریباً مانند دیگر عفونت‌های ویروسی مشابه است. البته باید دانست که بسیاری از موارد ابتلا به این بیماری نیز ممکن است بدون علامت باشد. در مواردی که علایم و نشانه‌ها بروز می‌کند، غالباً حدود یک تا پنج روز دوام می‌آورد و شامل مواردی از این قبیل است: تب خفیف تا متوسط؛ سردرد؛ آب‌ریزش بینی؛ قرمزی و التهاب چشم‌ها؛ بزرگ شدن و حساس شدن عقده‌های لنفاوی در قاعده‌ی جمجمه، در پشت گردن، و در پشت گوش‌ها؛ ضایعات جلدی ظریف صورتی‌رنگ که در ابتدا از صورت شروع می‌شود و به‌سرعت به تنه و اندام‌ها گسترش می‌یابد، و سپس با همین ترتیب ناپدید می‌شود؛ و درد مفاصل.
همان‌گونه که گفته شد، بیماری سرخجه ماهیت مُسری دارد و بر اثر یک ویروس ایجاد می‌شود. معمولاً انتقال ویروس از طریق سرفه یا عطسه و یا از طریق تماس مستقیم با ترشحات تنفسی بیمار صورت می‌گیرد. زنان حامله در صورت ابتلا به سرخجه ممکن است عفونت را از طریق خون به جنین منتقل کنند.
وقتی که فردی دچار سرخجه می‌شود، از حدود یک تا دو هفته قبل از شروع ضایعات جلدی تا حدود یک تا دو هفته پس از ناپدید شدن بثورات جلدی، می‌تواند بیماری را به دیگران منتقل کند. بنابراین حتی قبل از آنکه خود بیمار متوجه بیمار شدن خود بشود، ممکن است دیگران را مبتلا کرده باشد.
گرچه سرخجه عموماً یک بیماری خفیف محسوب می‌شود، ولی در مواردی که زنان باردار به این بیماری دچار می‌شوند، می‌تواند عوارض شدیدی برای جنین آنها در پی داشته باشد، و حتی در برخی از موارد منجر به مرگ کودک شود. در صورتی که مادری در دوازده هفته‌ی اول بارداری دچار سرخک شود، در بالغ بر ۸۰ درصد موارد، جنین دچار سندروم سرخجه مادرزادی خواهد شد.
نشانگان سرخجه‌ی مادرزادی می‌تواند علایم و عوارض متعددی ایجاد کند که شامل اختلال و عقب‌ماندگی رشد، آب مروارید، کری، نقایص مادرزادی قلب، نقایص اندام‌های دیگر بدن، و معلولیت‌های ذهنی است.
باید دانست که بیشترین میزان خطر برای جنین در سه ماهه‌ی اول بارداری است، ولی در ماه‌های بعدی بارداری نیز می‌تواند خطرناک باشد.