Her geçen yıl birçok alanda yer alan konular popülerlik kazanmıştır. Bazı konular tanınılırlığını yitirmişse de, bazıları hâlen varoluşlarının sağladığı sosyolojik-politik-teknolojik etkenlerden ötürü tanınır durumdadırlar. Her ne kadar tanınma kolay olmasa da, herkese hitap eden olgular kısa sürede tanınır hâle gelmektedir.
Teknolojide karşımıza çıkagelen olgular ise 90'lı yıllardan itibaren belirli zaman aralıklarında gerçekten tanınır hâle gelmiştir. Bunlar donanımsal olabileceği gibi yazılımsal da olabilmektedir. Nintendo, Atari, Playstation hem donanımsal hem de yazılımsal özellikleriyle karşımıza çıkan ilk örneklerdendir. Cep telefonları da aynı şekildedir.
Günümüzde bazı yönetimlerce rahatlıkla kabul edilebilen, fakat bazılarınca da kolay bir şekilde kabul görülmeyen bir yazılım ürünü bulunmaktadır, bitcoin. Birçoğumuz için oldukça merak konusu fakat bilişimci ve iktisatçı dışındaki kullanıcıların bir kısmı konuyu tam olarak anlayamadıklarından dolayı sadece konuya yabancı kalmama açısından kulaktan dolma bilgilere sahipler. Bu yazımda da bunu elimden geldiğince kısa ve yalın bir şekilde anlatacağım.
Bitcoin'den önce bilmemiz gereken daha önemli bir şey var, blokchain.
Teknik Açıdan Blockchain
Blockchain (Tr. blok zincir), kriptografi (Tr. şifreleme) kullanılarak bağlanan ve güvenli hâle getirilen bloklar adı verilen sürekli büyüyen bir kayıt listesidir. [1] Bazı açıklamalarda veritabanı olduğu söylense de aslında bir ağaç veri yapısıdır (Merkle Tree). Her kayıt (blok), önceki kaydın şifrelenmiş hash değerini saklar. Yapının dağıtık olması da bu açıdan avantajlıdır. Çünkü tek yönlü şifreleme sayesinde blokların içeriği çözülememektedir.
Kullanım Alanları
İlk olarak 1991 yılında geliştirilen blockchain teknolojisi, 2009 yılında Bitcoin'in ortaya çıkmasıyla tanınır hâle geldi. Fakat Bitcoin'den önce biz bilişimcilerin kod yazımında sürüm denetim sistemi olan Git, Linux dağıtımlarının babası olan Linus Torvalds tarafından blockchain benzeri (tabanlı değil) bir sistem hâlinde geliştirilmiştir.
Öte yandan günümüzde sadece Bitcoin ve benzeri sanal paralar için değil, hızlı ve güvenli işlemler için de kullanılabilmektedir. Ancak bazı yasal düzenlemeler gerektiğinden dolayı her alana girmesi biraz zaman alacaktır. Sağlık, emlâk, gümrük, hukuk, vergilendirme, gazetecilik ve daha birçok alanda birçok işlemi aracı olmadan gerçekleştirmeyi sağlayacaktır.
Ya Bitcoin?
Birçok kişinin sanal ortamda hem alışveriş hem de yatırım amaçlı kullandığı sanal para birimidir. Blockchain teknolojisi ile geliştirildiğinden kullanıcıdan kullanıcıya (P2P) aktarım sağlandığında hiçbir aracı kişi yada kurum gerekmemektedir. Kim olduğu bilinmeyen Satoshi Nakamoto adı verilen kişi(ler) tarafından geliştirildiği bilinmektedir. [2] Benzer şekilde Ethereum, Ripple ve daha birçok değeri Bitcoin'e göre daha düşük olan altcoin sanal para birimleri her gün ortaya çıkmaktadır. Herkes kod yazmayı öğrenebileceğinden dolayı kendi sanal para birimini çıkarabilir. Ancak bu durum yatırım açısından pek güvenli değildir. Sanal para borsasında yer alan tüm coinler borsanın etkisiyle dalgalanma yaşamaktadır. Bitcoin, ortaya çıktığı günden beri en yüksek değere 2017 yılında ulaşmıştır (20,000 $).
Nereden alırım?
Bitcoin ve diğer coinleri satın alabilmek için birçok platform bulunmaktadır. Dünyaki birçok sanal para borsasında Türk girişimler de bulunmaktadır. Sanal para almadan önce hangisinin sizin için doğru ve güvenli olduğunu araştırdıktan sonra alıp almama konusunda karar vermenizi öneririm. Önerebileceğim platformlar: