Steemit platformundaki butun vaktimi son gunlerdeki Kurator secimlerine ve "A'dan Z'ye Bitcoin" yazi dizime ayirirken, onumuzdeki gunlerde gerceklesecek olan 2. Hard-Fork hakkinda ciddi bir ilgi ve merak oldugunu farkettim. Bazi arkadaslardan gelen talepleri de goz onune alinca, bu konuda aciklayici bir yazi paylasip soru isaretlerini elimden geldigince gidermek istedim. Yazimi, bu konuda global platformlarda gerceklesen hararetli tartismalarin icinde olan ve konuyu bir kez Roger Ver ile kisaca konusmus biri olarak tarafliligimi gizlemeden paylasacagım. Iste sagda solda hakkinda farkli haberler okudugunuz Hard-Fork meselesinin detaylari ve perde arkasi.
Oncelikle sunu belirteyim, onumuzde 1 degil 2 farkli Hard-Fork bulunuyor. Bunlar yaklasik birer ay ara ile gerceklesecek. Eminim bir cogunuz tek bir Hard-Fork olacagini saniyordu fakat isin asli oyle degil.
Simdi biraz geri gidip hikayenin basindan, yani birkac ay once gerceklesen ilk Hard-Fork olayindan baslayalim. Bu ilk Hard-Fork'un gerceklesme sebebi olaydan neredeyse iki yil once baslayan "Bitcoin Scalability" yani Bitcoin kapasitesi tartismalari. Konuya cok fazla hakim olmayanlar icin biraz acayim. Bildiginiz gibi Bitcoin islemleri 1MB`lik bloklar halinde aga gonderiliyor ve bu kotasyon ortalama 10 dakikada bir eklenen bloklarin icine sigan yaklasik 2000 Bitcoin transfer islemini bazi guvenlik nedenleri ile sinirliyor. Ilk yillarda yeterli olan bu sinirlama, Bitcoin'in global anlamda populer olmasi ile birlikte bir sorun teskil etmeye basladi. Onaylama hizindan daha suratli bir sekilde yeni islemler siraya gecince bekleme suresi artiyor ve one gecmek isteyen kullanicilar daha fazla transfer ucreti odeyerek ortalama islem ucretini arttiriyor. Visa'nin saniyede 2000 islem gerceklestirdigini goz onune alirsak, gelecekte bu alanda onlara rakip olmayi planlayan Bitcoin icin 1MB blok buyuklugu gercekten yetersiz bir kapasite. Iste tam bu noktada Bitcoin "block size" yani blok buyuklugu tartismalari basladi.
Blok buyuklugunun arttirilmasi konusunda herkes hemfikir gibi gorunsede, perde arkasindaki buyuk oyuncular simdiki durumdan oldukca memnun. Biliyorsunuz Bitcoin kazma islemi sirasinda blok ucretleri uzerinden de gelir elde edildigi icin, bu alandaki bazi buyuk sirketler fiyatlarin inmesini istemiyor. Yani aslinda meselenin daha basindan blok buyuklugunun cok fazla genislemesini istemeyen bir kesim var. Bitcoin kazma isinin bir endustri alanina donustugu ve bu alandaki yatirimlarin milyar dolarlara ulastigini da hatirlarsak, bu kisilerin siradan insanlar olmadigini ve sistem uzerinde buyuk etkileri oldugunu anlamis oluruz.
Daha fazla detaylandirmadan simdi ilk Hard-Fork'un temeline donelim. Burada iki adet farkli grup bulunuyor. Bitcoin core ve Bitcoin Unlimited. Bitcoin Unlimited bugun Bitcoin Cash olarak bilinen sistemin arkasindaki yazilim gelistiriciler. Bu hareketin basinda da "Bitcoin'in tanrisi"(Bitcoin Jesus) olarak bilinen, dunyanin ilk Bitcoin yatirimcisi Roger Ver bulunuyor. Ona gore Satoshi Nakamoto kendileri ile ayni fikirde. Bu konuda oldukca da hakli cunku daha Bitcoin'in ilk aylarinda, Bitcointalk olarak bilinen bugun cogumuzun kullandigi unlu forumda, Satoshi blok buyuklugunun ileride arttirilmasi gerektiginden bahsediyor. Iste Bitcoin yaraticisi Satoshi Nakamoto'nun bu konudaki gorusu:
Buna ragmen Bitcoin core olarak bilinen diger yazilimci ekip, blok boyutunu arttirmadan baska bir yontem ile bu sorunu cozebileceklerini iddia ediyorlar. Bu cozumun adi "SegWit" ya da "Segregated Witness". Eminim bu terim ile daha once bircok yerde karsilastiniz. Peki nedir bu SegWit? Isin teknik boyutlari oldukca karmasik olsa da basit bir yontem ile soyle aciklamaya calisayim. Biliyorsunuz bloklar transfer islemlerinin yaninda bazi diger bilgiler de iceren dosyalar. SegWit bu blok icinedki transfer islemleri ile diger bilgileri ayiriyor boylece transfer islemleri icin blok icinde daha fazla yer olusuyor. Eger yazilim konusuna biraz uzaksaniz baska bir platformda denk geldigim su ornegin de faydasi olabilir. Bir kartpostal gonderirken kartpostalin bir yuzu resim diger yuzu yazi alani ve adres yazmak icin ayrilmistir. Simdi sizin yazmak istedikleriniz cok uzun kartpostalin tamamini yazi ile doldurun. Adres kismini, resmin uzerini vs. Sonunda da bir mektubun icine koyup postalayin. Iste SegWit, mantik olarak buna benzer bir cozum sunuyor. Mantikli gibi gorunse de, cok da verimli bir sonuc getirmiyor. Bu konudaki karsi gorusler yukselip yazilimci sirket Bitcoin dunyasini ikna edemeyince de SegWit2x adinda baska bir tez ile ile ortaya cikti. SegWit2x hem yukarida anlattigim sistemi getiriyor hem de blok boyutunu 1MB'dan 2MB'a cikariyor.
Bitcoin transferlerinin kapasitesi konusunda buyuk bir ayrisma yasayan bu iki ekip anlasamayinca Bitcoin Unlimited ekibi Blockchain sistemi uzerinde bir catallanma olusturup kendi yolunda gitmeye karar verdi. Hard-Fork dedigimiz bu olay 1 Agustos'da gerceklesti ve karsimiza iki adet Bitcoin cikti. Bitcoin ve Bitcoin Cash. Blok buyuklugunun basitce arttirilip sorunun cozulmesini isteyen Bitcoin Unlimited grubu, blok buyuklugunu 8MB'a yukselterek Bitcoin Cash ismi ile kendi yoluna gitti. SegWit dedigimiz sistemin destekcisi Bitcoin Core grubu ise Bitcoin ismi ile SegWit sistemini uygulamaya soktu.
Ya Sonrasi...
SegWit isleminin sitem uzerindeki olumlu etkisi yok denecek kadar az oldu. Bunu Istanbul trafigini bilen arkadaslar icin her yeni kopru acilacagi soylenen trafik sorununu cozecek laflarina benzetebiliriz. Bitcoin Core ekibi Kasim ayinda gerceklesecek SegWit2x Hard-Fork'una isaret ediyor ve sorunun bununla beraber tamamen ortadan kalkacagini soyluyor. Burada bahsedilen Hard-Fork 2. degil 3. Hard-Fork olacak cunku ondan once bir tane daha gerceklesecek. Fakat o konuya girmeden SegWit/SegWit2x hakkindaki goruslerimi bitireyim.
SegWit2x aktif oldugunda bile bir blogun potansiyel kapasitesi en fazla 4,3MB olabilecek. Bu boyut kisa sure sonra tekrar ayni sorun ile karilasmamiza neden olacak cunku Bitcoin inanilmaz bir hizda buyumeye devam ediyor. Daha sonra ne yapilacagi soruldugunda Bitcoin Core ekibinden pek fazla ses cikmiyor. Bunun bir cozum olmadigini ve sorunu sadece ileri atiklarini ben ve benim gibi binlerce insan defalarca soyledi. Ne yazik ki bu tartismalarin ve karsi cikmalarin hicbir faydasi olmadi ve olmuyor. SegWit bolunmesinden sonra Bitcoin dunyasi(ozellikler miner'lar, yani Bitcoin kazanlar) Core grubunu destekleyerek zincirin agir basan yonunu burasi olarak belirledi. Yani "gercek" Bitcoin denilen taraf burasi oldu.
Neden Bitcoin Core desteklendi?
Benim gibi Bitcoin Unlimited ekibinin hakli taraf oldugunu fakat neden destek goremediklerini merak ediyorsaniz ona bir aciklik getireyim. Bu sorunun cevabi perde arkasinda donen oyunlarda gizli. Bitcoin kazma islemi yapan bircok buyuk kisi, kisiler ve sirketler transfer ucretlerinin dusmesini istemiyor. Yuksek transfer ucretleri ve yetersiz blok buyuklugu onlar icin daha fazla gelir anlamina geliyor.
SegWit butun ictenligimle karsi cikmama ragmen, Bitcoin Unlimited grubunun Hard-Fork gerceklestirmekle iyi yapip yapmadigi konusundan hala emin degilim. Aklimin bir tarafi hala acaba Bitcoin bolunmeden baska bir proteste yapilabilir miydi diye sormadan edemiyor.
SegWit2x oncesi bir fork daha var...
25 Ekim'de, Segwit2x oncesi bir Hard-Fork daha gerceklesecek. Acikcasi bu bolunmeye Hard-Fork denmesi bile dogru degil. Cunku Hard-Fork anlami geregi zorlama ile ayrilma anlamina gelmektedir, ki 25 Ekim'de gerceklesek catallanma boyle bir durum degil. Yine Bitcoin Core yazilimcilarinin destekcilerinden bir grup, blockchain sisteminde bir catallanma yaratip Bitcoin Gold adinda bir yeni coin olusturacak. Fork sirasinda elinizdeki Bitcoin miktari kadar Bitcoin Gold sahibi olacaginizi soylemeye gerek yok herhalde. Peki bunu neden yapiyorlar?
Ilk bolunmeden sonra ortaya cikan Bitcoin Cash, kazma isleminde yatirimcilarina daha fazla gelir getirmeye basladi son zamanlarda. Yani elinizdeki donanim ile Bitcoin kazmak yerine Bitcoin Cash kazarak daha fazla gelir elde etmeniz mumkun. Bu durum "Gercek Bitcoin" icin gelecekte bir tehlike olusturabilir. Cunku zamanla Bitcoin Mining yapanlar Bitcoin Cash'e dogru kayarlarsa kucuk bir spekulasyon ile coinlerin piyasadaki rolleri tamamen degisebilir. Bunu goren Bitcoin Core ekibi, GPU ile kazilabilecek yazilima sahip Bitcoin Gold coinini olusturarak Bitcoin Cash'e rakip olmayi hatta onu piyasadan silmeyi hedefliyor. Bu kavganin sonu nereye varacak gercekten merakla izliyorum.
Kaynaklar:
https://pixabay.com/
https://cointelegraph.com/
https://www.bitcoin.com/
https://bitcointalk.org/
NOT: YAZININ TAMAMININ VEYA BIR KISMININ IZIN ALINMADAN KULLANILMASI VEYA BASKA BIR PLATFORMDA PAYLASILMASI YASAKTIR.