PRP (Platelet Rich Plasma) trombositten zengin plazma anlamına gelir. PRP son yıllarda tıbbın birçok alanında kullanma giren yeni bir tedavi şeklidir. Özellikle kas iskelet sistemi hastalıklarında yan etki potansiyeli oldukça az olan ve doğal yoldan doku iyileşmesini hızlandıran rejeneratif enjeksiyon yöntemidir. Hastadan alınan yaklaşık 10 cc kan, çeşitli yöntemlerle santrifüj edilerek elde edilen trombositten zengin plazma (PRP) yine hastanın hasarlı bölgesine uygun yöntemle enjekte edilerek verilir. Kan alyuvar, akyuvar, plazma ve trombositten (platelet) meydana gelir. Trombositlerin esas olarak kanın pıhtılaşmasından sorumludur. Ayrıca, trombositler aktive edildiklerinde içerisindeki büyüme faktörleri (growth faktörler) diye bilinen iyileştirici proteinleri salgılarlar. Bu büyüme faktörleri dokuları iyileştirir ve yenilerler. PRP, bedenin kendinde bulunan doğal iyileştirme yeteneği ile ileri teknolojiyi birleştirmek esası üzerinden çalışır. PRP’nin hazırlama sürecinde trombositlerin canlılığının sürdürülmesi ve zamanında aktive olması gerekir. Aksi takdirde, canlılığını kaybeden trombositler aktive edilemez ve büyüme faktörleri kaybolabilir. Bu nedenlerle, PRP uzman bir ekip tarafından hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. Ayrıca, PRP uygulamalarında; kanın alındığı tüp ve içindeki antikoagülan maddeler ve büyüme faktörünün kalitesi tedavinin etkinliğinde anahtar noktalardır.
Etkili olduğu hastalıklar
- Eklem kireçlenmesi (Osteoartrit): Diz, omuz, kalça, boyun ve bel osteoartriti.
- Omuz ağrıları: Rotator manşon yaralanmaları
- Plantar fasiit (topuk dikeni)
- Tenisçi veya golfçu dirseği
- Ayak bileği burkulmaları
- Tendinitler
- Bağ zorlanmalarıve yaralanmaları
- Menisküs yırtığı
PRP etki mekanizması nedir?
Hasarlanmanın olduğu kemik, kıkırdak gibi yapıların hücrelerini uyararak o bölgedeki iyileşmeyi hızlandırır. Yumuşak doku hasarına vücudun ilk cevabı trombositleri çağırmaktır. Büyüme ve iyileşme faktörleriyle yüklü trombositler tamir elemanlarını hasarlı bölgeye çekmeyi başlatır. Ayrıca yeni damarların oluşmasına katkıda bulunarak o bölgenin kanlanmasını artırır. Kanlanmanın artması hasarlı bölgenin daha iyi beslenmesi ve zararlı artıkların daha iyi atılması anlamına gelir. PRP ile ihtiyaç duyulan faktörler sağlanmış olur.
Ne sıklıkta kullanılır? Etkisi ne zaman başlar?
Genellikle 3-4 hafta arayla 3-4 enjeksiyona kadar yapılabilir. Enjeksiyonu takiben ilk iyileşme belirtileri birkaç hafta içinde görülebilir ve iyileşme zamanla artarak devam eder. Dokudaki harabiyete göre 3- 12 ay arası sürer. İlk veya ikinci enjeksiyondan sonra tam iyileşme görülebilir. PRP tedavisi hemen etki eden geçici bir çözüm değildir. PRP’de ağrı yavaş yavaş azalır ve aylar içinde geçer. PRP tedavisinin amacı dokuları iyileştirerek ağrıyı geçirmek olduğu için, sonuçları almak uzun sürebilir. PRP’nin yukarıda saydığımız tedaviye yardımcı, iyileşmeyi hızlandıran bir yöntem olarak diğer tedavilere ek olarak kullanılması önerilmektedir. Özellikle fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları doku iyileşmesini hızlandırmak için devam edilebilir.
Yan etkileri nelerdir?
PRP doğal bir uygulama yöntemi olduğundan yan etkisi yok denilecek kadar nadirdir. Bazen enjeksiyon sonrası birkaç saat veya bir iki gün sürebilen geçici ağrılar olabilir. PRP’de hastanın kendi kanı kullanıldığı için, enfeksiyon riski ve alerjik reaksiyon ihtimali çok düşüktür. Bazen enjeksiyon tekniğine bağlı olarak bu tip komplikasyonlara nadiren rastlanmaktadır.
Kaynak:http://aktifhastanesi.com.tr/fizik-tedavi-rehabilitasyon/prp-platelet-rich-plasma-tedavisi